Tussen voorwerpen zijn lang niet altijd elektrische krachten aanwezig. De reden hiervoor is dat gelijke hoeveelheden positieve en negatieve lading elkaar als het ware opheffen. Aangezien een atoom in principe evenveel protonen als elektronen bevat, heeft het als geheel geen netto lading. En aangezien een voorwerp is opgebouwd uit atomen, heeft het gehele voorwerp evenmin een netto lading. We noemen dit ook wel elektrisch neutraal. Neutrale voorwerpen oefenen geen elektrische kracht op elkaar uit.
Voorwerpen zullen elektrisch geladen moeten zijn om elektrische krachten op andere voorwerpen uit te oefenen. Het wrijven van een pen langs je mouw is een manier om de pen (en je mouw!) te laden. Door de wrijving 'springen' elektronen van je mouw naar de pen, waardoor de pen een netto negatieve lading krijgt. Je mouw blijft achter met een elektronentekort en raakt daardoor positief geladen.
Een elektrisch geladen voorwerp is dus niks anders dan een voorwerp met een overschot of tekort aan elektronen. Vanzelfsprekend geldt: twee positief geladen voorwerpen stoten elkaar af, evenals twee negatief geladen voorwerpen. Een positief en een negatief geladen voorwerp trekken elkaar aan.
Maak de onderstaande vragen en opdrachten.
Opgave 1)
Elektrische stroom is in feite de hoeveelheid lading die per seconde bij een bepaald punt "langsstroomt":
Bekijk de onderstaande schakeling.
a. Schrijf de Coulomb in een combinatie van enkele van de 7 SI-eenheden.
b. Bereken de stroomsterkte door de weerstanden. Zoek eventueel in je Binas op welk formule je ookalweer moet gebruiken.
c. Bereken het aantal elektronen dat de batterij in 1 minuut door de schakeling stuurt.
Opgave 2)
Waarom is het onmogelijk dat een voorwerp een netto lading van 2,5.10-19 C heeft?
Opgave 3)
Stel dat je kam een netto lading van -4,8.10-9 C krijgt als je hem door je haar haalt.
a. Hoe groot is dan de lading van jouw lichaam?
b. Leg uit hoe de kam aan zijn lading is gekomen.
c. Bereken hoeveel gram de kam in massa is toegenomen.
Opgave 4)
Na verloop van tijd raakt een geladen voorwerp zijn netto lading weer kwijt. We noemen dit ontladen. Ontlading kunnen we sneller laten verlopen door het geladen voorwerp in contact te brengen met een ander voorwerp; bij voorkeur een elektrische geleider (iets van metaal bijvoorbeeld).
a. Leg uit wat er gebeurt als je een negatief geladen voorwerp in contact brengt met een elektrische geleider.
b. Hoe kan het dat je soms een schokje voelt bij het aanraken van een metalen deurklink?
Ontlading zonder contact met een geleider vindt voornamelijk plaats via watermoleculen in de lucht.
c. Leg uit dat de proef met de pen en papiersnippers niet snel zal lukken in een vochtige omgeving.