Soorten stallen

Staltypes

Er zijn verschillende types stallen. Welk type het best past, is afhankelijk van het aantal dieren en ook van de manier van dieren houden. We zullen de drie belangrijkste staltypes, de potstal, de grupstal en de ligboxenstal, wat nader bekijken.

1. De potstal

Vroeger werd het vee gehouden in een zogenaamde potstal. Zo’n stal was eigenlijk niets anders dan een groot hok waarin de dieren in een groep verbleven. Dagelijks werd er nieuw strooisel ingegooid om ervoor te zorgen dat de dieren droog konden liggen en schoon bleven. Het strooisel bestond vroeger vaak uit heideplaggen.

Vermengd met de mest van de dieren leverde dit een zeer goede mest voor het akkerland op. Kunstmest bestond toentertijd nog niet. Van mestoverschotten had men nog nooit gehoord. Mest was een kostbaar iets, waarmee de schrale akkers verrijkt konden worden. Vaak werden de dieren ook zomers ‘s nachts opgestald, met als doel nog meer mest te verkrijgen.

Dergelijke potstallen zien we niet veel meer in Nederland. Wel zijn de laatste tien jaar moderne, ruim opgezette potstallen gebouwd. Vaak zie je hierin vleesvee, omdat deze dieren vanwege hun zwakke beenwerk niet op een betonvloer gehouden kunnen worden. Ook zijn er potstallen voor melkvee, waarbij echter een gedeelte van de stal vaak als roostervloer uitgevoerd is.

afbeelding potstal

bouwtekening potstal

2. De grupstal

Het staltype dat tot 1970 in Nederland het meeste voorkwam, is de grupstal. Bij dit type staan de koeien vast op een zogenaamde stand. Voor de koe is de voerbak; achter de koe de grup, waarin de mest valt. Bij de oude grupstal werd de stand ingestrooid en moest de mest met de riek dagelijks uitgemest worden, hetgeen zwaar werk was.

Later werd deze ingestrooide grup vervangen door een grup die afgesloten werd met een metalen rooster. Strooien en met de hand uitmesten was nu niet meer nodig. De mest werd met een vacuummesttank uit de grup gezogen. In het buitenland worden nog zeer veel melkkoeien op deze manier gehouden. In Nederland staan nog veel dieren op de grup.

 

afbeelding grupstal

bouwtekening Grupstal

3.De ligboxenstal

Vanaf 1965 kwam de ligboxenstal in zwang. Het aantal koeien per bedrijf werd groter en dit vroeg om een stal waarbij de arbeid per koe minder werd. In een ligboxenstal lopen de dieren vrij rond. De stal bestaat uit een brede voergang, zodat het voeren met een trekker kan gebeuren. Het gedeelte waar de koeien verblijven, bestaat uit een roostervloer met daaronder een opslagkelder voor de mest. Verder verblijven de koeien in boxen waar ze kunnen rusten of slapen. Het melken gebeurt in een aparte melkstal. Het grote verschil met de grupstal is dat de koeien naar de boer komen voor het melken en om te vreten.

afbeelding ligboxenstal

bouwtekening Ligboxenstal

 

 

Stalinrichting

Wanneer je een nieuwe stal gaat bouwen, zul je ook stalinrichting moeten kopen. Er is op dit gebied erg veel keus en alle verschillende types hebben hun voor- en nadelen. De belangrijkste onderdelen van de stalinrichting zijn:

– Ligbox: een koe moet comfortabel kunnen gaan liggen, rusten en weer opstaan, zonder dat ze haar ligplaats bevuilt.

– Voerhek: dit hek moet ervoor zorgen dat de dieren aan het voerhek ongestoord kunnen vreten, zonder dat ze voer vermorsen door dit de stal in te trekken. Verder is het gemakkelijk wanneer je de koeien op een simpele manier in het hek vast kunt zetten.

– Tussenhekken: deze hekken moeten ervoor zorgen dat de verschillende groepen dieren van elkaar gescheiden blijven. Het verplaatsen van dieren van de ene groep naar de andere moet bovendien op een gemakkelijke manier kunnen gebeuren.