Deze module is bedoeld om VWO 5 leerlingen met een natuurprofiel in negen lessen kennis te laten maken met nanotechnologie. Na een tweetal inleidende lessen en een practicum zullen jullie zelf aan de slag gaan met een project over nanotechnologie. Hierbij mogen jullie kiezen uit een aantal onderwerpen, zelf een onderzoeksvraag opstellen, onderzoek doen en jullie bevindingen presenteren aan elkaar. Behalve met een presentatie zal de module ook worden afgesloten met een toets. In bijlage 1 is de studiewijzer te vinden, zodat voor iedereen duidelijk is wat er verwacht wordt per les.
In verschillende media is de laatste tijd vaak iets te lezen over nieuwe ontdekkingen in de nanotechnologie1,2. De vraag die we ons hierbij zouden moeten stellen is of al deze ontdekkingen invloed hebben en zullen gaan krijgen op ons leven. Wat is nanotechnologie? Wat kunnen we ermee? En bovenal zijn nano deeltjes gevaarlijk?
Nanotechnologie is een vakgebied, dat zich snel ontwikkelt en waar niet alleen verschillende natuurwetenschappelijke disciplines elkaar raken: natuurkunde, scheikunde en biologie, maar ook andere disciplines, zoals van maatschappelijke aard. Hoe men het ook wendt of keert, nano is vakoverstijgend. Het is een spannend wetenschapsgebied, waar zich in de afgelopen jaren diverse belangrijke doorbraken hebben voorgedaan, die uitzicht geven op maatschappelijke toepassingen. Vanwege de grote maatschappelijke beloftes van nanotechnologie is er de laatste jaren veel geld vanuit de overheid in onderzoekt gestopt.
Een aantal toepassingen zijn al op de markt, zoals zelfreinigende ramen, (nano)tandpasta, (nano)zonnebrandcreme. Andere toepassingen zijn nog slechts in de gedachten van de wetenschappers, zoals biomedische toepassingen (bijvoorbeeld nanobots, targeted drug delivery).
Jullie, leerlingen uit de bovenbouw kunnen met je kennis al begrijpen, wat er op nanoschaal aan de hand kan zijn en welke nieuwe uitdagingen onderzoek op dat gebied kan bieden. Deze module wil jullie daarom inzicht bieden in de moderne wetenschapsbeoefening en enthousiast maken voor betawetenschappen en techniek. Ook worden jullie voorbereid op mogelijke consequenties van nieuwe ontwikkelingen, de ethische dilemma’s en de risicoafwegingen, die daarbij nodig kunnen zijn.
1 NOS.nl: “Nanotechnologie rukt op”
2 Nu.nl: “Ook sportkleding bevat nanozilver”