Het Expertisecentrum Natuurwetgeving maakt deel uit van het landelijke Rijkswaterstaatprogramma Natuurwetgeving. Eén van de doelen van het programma is ervoor te zorgen dat Rijkswaterstaat op een goede en efficiënte manier met natuurwetgeving omgaat. Maar ook dat de Rijkswaterstaatbelangen goed in beeld zijn bij nieuwe natuurwet- of regelgeving.
Uitgangspunt is dat risico’s voor Rijkswaterstaat, zoals vertraging van projecten, het niet behalen van projectdoelen of onvoorziene kostenverhogingen, zoveel mogelijk worden voorkomen of in ieder geval beter te beheersen zijn.
Bij het uitvoeren van zijn kerntaken, het zorgen voor droge voeten, voldoende en schoon water en vlot en veilig verkeer over weg en water, is Rijkswaterstaat gehouden aan wetten en regels. Waaronder de natuurwetgeving. De Nederlandse natuurwetgeving bestaat uit de Flora- en faunawet (Ff-wet) en de Natuurbeschermingswet (Nb-wet).
Flora- en faunawet
De Ff-wet zorgt voor de bescherming van individuele dier- en plantensoorten. Rijkswaterstaat heeft hier altijd mee te maken, omdat deze overal in Nederland van toepassing is.
Als tijdens werkzaamheden aanwezige beschermde planten en dieren worden verstoord of beschadigd, bijvoorbeeld bij het bermbeheer of het baggeren, dan moet een Ff-wet ontheffing voor de werkzaamheden worden aangevraagd. Of er kan gewerkt worden met de Rijkswaterstaat Gedragscode Flora- en faunawet.
Natuurbeschermingswet
De Nb-wet zorgt voor de bescherming van habitats en soorten in Natura2000-gebieden en beschermde natuurmonumenten. Voor het uitvoeren van werkzaamheden in of rond Natura2000-gebieden en beschermde natuurgebieden kan een Nb-wet vergunning nodig zijn.
Rijkswaterstaat heeft hiermee te maken als zijn beheergebied hiervan onderdeel uitmaakt, een Natura2000-gebied of beschermd natuurmonument raakt of doorsnijdt, of wanneer Rijkswaterstaat een initiatief ontplooit waarbij effecten optreden op de beschermde habitats of soorten in deze gebieden, de zogenaamde externe werking.
Doel Expertisecentrum Natuurwetgeving
Rijkswaterstaat heeft bij de uitvoering van zijn werkzaamheden vanuit verschillende rollen met de natuurwetgeving te maken. Als beheerder van het hoofdvaarwegennet bijvoorbeeld. Of als voortouwnemer voor Natura2000-gebieden, als bevoegd gezag en initiatiefnemer of als adviseur bij projecten, planstudies en verkenningen. Om risico’s als vertragingen, financiële verliezen en imagoschade te voorkomen of te beheersen, is het Expertisecentrum Natuurwetgeving Rijkswaterstaat opgericht.
Het Expertisecentrum Natuurwetgeving Rijkswaterstaat opereert onder het mom van proactief voldoen aan de bepalingen van de natuurwetgeving als vanzelfsprekend onderdeel van de werkzaamheden van Rijkswaterstaat. En dat corporate waar het kan en regionaal waar het moet. Uitgangspunt is het waarborgen van de eigen kerntaken.
Activiteiten Expertisecentrum
Activiteiten van het Expertisecentrum zijn het oppakken van regio-overstijgende vragen, het ontwikkelen van handreikingen en hulpmiddelen, en communicatie en advisering over de (toepassing van) natuurwetgeving.
Binnen het Expertisecentrum werken de natte en droge regionale en landelijke diensten van Rijkswaterstaat intensief samen. De regionale contactpersonen natuurwetgeving spelen hierbij een cruciale rol als schakel tussen de regionale dienst en het Expertisecentrum Natuurwetgeving.
Taken/producten van het Expertisecentrum Natuurwetgeving
Wetgeving flora en fauna
Informatie over de wetgeving op het gebied van flora en fauna, zoals de Natuurbeschermingswet, de Flora- en faunawet, de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. Deze informatie is relevant bij het bespreken van opdrachten.