Overgewicht en obesitas (ernstig overgewicht) bij jongeren is een probleem in onze westerse cultuur. Hoewel slank zijn het schoonheidsideaal is, met name voor meisjes, is dit voor veel jongeren onbereikbaar geworden. Kinderen en jongeren worden te dik en het aantal kinderen met overgewicht neemt nog steeds toe.
1980 was 6 % van de jeugd te zwaar, nu heeft 14% van de jeugd tussen de 2 en 21 jaar overgewicht en 2% obesitas.
Oorzaken.
Kinderen eten te veel en bewegen te weinig. Hierdoor raakt de energiebalans verstoord. Een (kinder)lichaam verbruikt de energie die het – door te eten – tot zich neemt. Wanneer deze energie niet verbruikt wordt zal deze energie opgeslagen worden in het lichaam als vet (een reserve voor ‘slechtere tijden’).
Ook de omgeving van jongeren kan oorzaak zijn van overgewicht. Zo’n omgeving stimuleert het kind veel te eten en weinig te bewegen. Dit kan komen door een (ongezond) eetpatroon van de ouders, reclame welke aanzet tot ongezond eten, snoep in de directe omgeving (op school, winkels en thuis), snackbars om de hoek of bij school. Ook de mogelijkheden tot spelen en bewegen bij huis en op school kan kinderen stimuleren tot veel of juist weinig bewegen.
Erfelijkheid is bepalend voor de kansen op overgewicht. Erfelijkheid zijn de eigenschappen die je bij geboorte al van je ouders meekrijgt. Door deze erfelijkheid loopt het ene kind meer risico op overgewicht dan de andere. Kinderen met een bepaalde aanleg zijn minder gevoelig voor hongergevoel en hebben hiermee meer kans op overeten. Deze erfelijke factoren (de ´genen´) bepalen van 40 tot 50% de kans op overgewicht.
Gevolgen.
Overgewicht en obesitas hebben ernstige gevolgen voor de gezondheid. De kans op diabetes en hart- en vaatziekten is groot. Ook kunnen er problemen ontstaan aan spieren en gewrichten door al die extra kilo’s lichaamsgewicht. Mensen met overgewicht hebben ook meer kans op bepaalde vormen van kanker, bijvoorbeeld van de dikke darm, de slokdarm of de nieren.
Op korte termijn kunnen er bij kinderen en jongeren klachten ontstaan van kortademigheid, pijnlijke gewrichten, futloosheid, slaapproblemen en huidinfecties. Ook kunnen bij meisjes menstruatiestoornissen ontstaan en hebben ze overbeharing of acne. Jongens kunnen borstontwikkeling krijgen.
Voorkomen.
Overgewicht kan goed voorkomen worden. Basis hiervoor is gezond eten en genoeg bewegen. Grofgezegd komt gezond eten neer op maximaal 7 voedingmomenten per dag. Hieronder vallen ook de drie hoofdmaaltijden (ontbijt, middag- en avondeten). En niet te veel vet en suikers.
Behandelen.
Behandeling van overgewicht ziet er eigenlijk hetzelfde uit als het voorkomen. Kinderen wordt geleerd gezond te eten en veel te bewegen. Uiteraard geld hier 'voorkomen is beter dan genezen'. Omdat, wanneer je dik bent, je vaak alleen maar dikker wordt. Kinderen die dik zijn hebben vaak een verkeerd eetpatroon (wat, hoe en wanneer ze eten) en wanneer je dikker bent is bewegen moeilijker.
Bekijk het filmpje