Het geleidingssysteem

In tegenstelling tot het skeletspierweefsel, trekt het hartspierweefsel wel autonoom samen. Dit wil zeggen zonder prikkeling door het zenuwstelsel of het hormoonstelsel. In het normale activiteitenpatroon van het
hart verloopt iedere contractie volgens een bepaald patroon, namelijk:

Hartcontracties worden gecoördineerd door het geleidingssysteem van het hart. Dit is een netwerk van hartspiercellen die de elektrische impulsen opwekken en geleiden. Dit netwerk bestaat uit twee verschillende typen hartspiercellen. 22 

De nodale cellen bepalen de snelheid van de hartcontracties die zich in de sino-atriale knoop (SA-knoop) en de atrioventriculaire knoop (AV-knoop) bevinden. De nodale cellen zijn elektrisch met elkaar, met de geleidende cellen en met de normale hartspiercellen gekoppeld. Wanneer in een nodale cel een actiepotentiaal wordt geproduceerd, wordt deze vervolgens door het geleidingssysteem naar alle
hartspiercellen geleidt en veroorzaakt daar een gecoördineerde contractie. Hierdoor bepalen de nodale cellen de hartslagfrequentie. Niet alle nodale cellen depolariseren in hetzelfde tempo. De normale contractiesnelheid
wordt bepaald door gangmakercellen, ook wel pacemakercellen genoemd, dit zijn cellen waarin de drempelwaarde het eerst wordt bereikt. De gangmakercellen bevinden zich in de SA-knoop. Nadat de prikkel voor een samentrekking bij de SA-knoop is ontstaan, moet deze worden doorgegeven. Hierdoor kunnen de atria zich tegelijkertijd samentrekken, gevolgd door de ventrikels. Ook de ventrikels moeten zich tegelijkertijd samentrekken, met een golfbeweging die bij de apex begint en zich in de richting van de basis verspreidt.                                                                                                          

De geleidende cellen voeren de prikkel naar het myocardium, waar de prikkel zorgt voor samentrekking. De geleidende cellen bevinden zich in de bundel van His, de bundeltakken en de Purkinjevezels. 22