Aardolie

Aardolie (ook wel 'ruwe olie' genoemd) is een vloeibaar mengsel van meer dan 100 000 verschillende stoffen. Veruit de meeste stoffen zijn koolwaterstoffen met een aantal koolstofatomen per molecuul dat varieert van 1 tot ruwweg 50. De samenstelling varieert sterk per vindplaats, maar is globaal als volgt:
In aardolie komen alkenen niet of nauwelijks voor; alkynen zijn geheel afwezig. Behalve koolwaterstoffen bevat aardolie ook altijd een geringe hoeveelheid koolstofverbindingen met zuurstof, zwavel en stikstof. Gewoonlijk zijn ook sporen van metaalverbindingen aanwezig.
 

Voor de komst van de auto was petroleum (kerosine, vroeger ook lampolie geheten) het belangrijkste product uit aardolie en werd de benzinefractie als afval afgefakkeld (verbrand). Tegenwoordig is de vraag naar benzine zo groot, dat alleen destillatie van aardolie niet genoeg zou opleveren. Immers de samenstelling van de ruwe olie is een gegeven, en de meeste olies bestaan voor zo’n 70 % uit de zware fracties gasolie en residu. In de paragraaf 'Aardolieproducten' zullen we zien hoe daar door chemische ingrepen wat aan te doen is. In die paragraaf behandelen we ook de raffinage en verdere verwerking van aardolieproducten.

 

Oliesoorten

De kleur van aardolie kan, afhankelijk van de vindplaats, variëren van lichtgeel tot bijna zwart. Er zijn oliesoorten die zo taai en stroperig zijn als pek, er zijn ook oliesoorten die doorzichtig zijn en zo dun als water. De aardolie die in Nederland en op de Noordzee wordt gewonnen is een donkerbruine, tamelijk dunne vloeistof.

In Nederland wordt op enkele plekken aardolie gewonnen. Het bekendste is het veld bij Schoonebeek, Drenthe, waar een zeer viskeuze olie wordt opgepompt, die per trein naar Rotterdam wordt vervoerd. Alle ruwe olie gaat naar een raffinaderij. (Raffineren betekent zuiveren, letterlijk 'verfijnen'.) In Rotterdam-Europoort bevindt zich de grootste concentratie van olieraffinaderijen ter wereld. Daar wordt ook de prijs van de dag, in US-dollars per barrel, vastgesteld, op de 'spot-markt'.

Het ontstaan van olie

 

Het ontstaan van olie in Texas, tussen 542 - 251 miljoen jaar geleden, toen Texas nog onder water stond.