Methode Hanus

Joodmonobromide addeert net als joodmonochloride gemakkelijk aan dubbele bindingen.

Overmaat joodmonobromide kan met kaliumjodide omgezet worden in jood, dat met  natriumthiosulfaat getitreerd wordt.

IBr(aq) + I-(aq) → I2(aq) + Br-(aq)

I2(aq) + 2S2O32-(aq)  →  2I-(aq)+ S4O62-(aq)

 

 Benodigdheden

 

 Chemicaliën

  3 erlenmeyers

100 mL 

 joodmonobromide                                           
 

  3 maatcilinders

100 mL 
 

 jood

  maatcilinder

50 mL 
 

 azijnzuur (100%)                                

  maatcilinder

10 mL 
 

 margarine

  maatcilinder

25 mL 
 

 tetra                                                 
   

  maatcilinder      

5 mL 
 

 kaliumjodide-oplossing (10 massa-%)

  volpipet         

20 mL 
 

 0,1 M natriumthiosulfaat (gesteld)    

  volpipet          

10 mL 
 

 stijfseloplossing

  maatpipet 

1 mL 
 

 uitgekookt (gedestilleerd) water

  buret

50 mL 
 

 chloroform

  roervlo

 broom

  magneetroerder

 

  pipetteerballon

 

 

Hanusoplossing: 2,0 g joodmonobromide (IBr) in 100 mL azijnzuur of 1,3 g jood oplossen in 100 mL warme azijnzuur en na afkoelen 0,3 ml (= ongeveer 1 g) broom toevoegen.

LET OP: Houd de fles broom in de zuurkast, maak de Hanusoplossing ook in de zuurkast!

 

Uitvoering

Weeg in een erlenmeyer van 100 mL 0,2-0,5 g vet nauwkeurig af en los het op in 10 mL chloroform.

Pipetteer 20 ml van de Hanus-oplossing toe (opmerking 1) en laat het mengsel precies een half uur in het donker staan, waarbij steeds geschud of geroerd wordt.

Voeg dan 5 mL kaliumjodide-oplossing en 50 mL uitgekookt water toe.

Titreer met de natriumthiosulfaatoplossing.

Voer tegelijkertijd een blancobepaling uit met 10 mL Hanus-oplossing.

Voer de bepaling in duplo uit.

Bereken het joodgetal van het vet.

 

Berekening

                                                                   a = aantal g vet

                                                                   b = aantal mL Hanusreagens bij de bepaling

                                                                   c = aantal mL Hanusreagens bij de blanco

                                                                   d = aantal mL thio-oplossing bij blanco

                                                                   e = aantal mL thio-oplossing bij bepaling

                                                                   f  = molariteit van de thio-oplossing

Opmerking

  1. Dit moet een overmaat zijn van meer dan 60%, anders worden te lage waarden voor het joodgetal gevonden.