Meiose

Omschrijving misconcept

Leerlingen denken dat

 

Achtergrond misconcept

Omdat de mitose en meiose vaak in dezelfde periode behandeld worden in de biologielessen kan de verwarring ontstaan. De verschillende functies van de twee typen delingen worden vaak wel genoemd, maar onvoldoende gekoppeld aan de plaats en tijd in het organisme waar de deling plaatsvindt.

De gameten die met meiose ontstaan worden bevrucht of ze sterven. Voor de start van de meiose wordt het DNA in de cel gerepliceerd. De meiose bestaat uit twee verschillende delingen. De meiose I wordt de reductiedeling genoemd. Het aantal chromosomen halveert en van elk chromosomenpaar komt één chromosoom in de dochtercel terecht. Uit een diploïde cel ontstaan twee haploïde cellen waarin elk chromosoom bestaat uit twee chromatiden. Vervolgens vindt de meiose II plaats, waarbij de chromatiden uit elkaar getrokken worden en er vier haploïde gameten ontstaan. Afhankelijk van het type organisme en geslacht ondergaan deze gameten functionele differentiaties tot eicel, poollichamen of zaadcellen.
Omdat de verschillende fasen van de meiose in steeds dezelfde afbeeldingen worden weergegeven, en nooit de tussenliggende afbeeldingen, wekt dit de suggestie van sprongsgewijs proces ipv van een doorlopend proces.

 

Voorbeeldaanpak voor in de les

Vraag leerlingen: Waar en waarom vindt in jouw lichaam mitose / meiose plaats?
 

Dit werkblad helpt leerlingen de verschillen en overeenkomsten tussen de mitose en meiose scherp te krijgen. De eerste versie geeft veel ondersteuning (antwoorden uitkiezen) en de tweede versie minder ondersteuning (lege tabel invullen). 

Werkblad - Verschillen tussen mitose en meiose

 

Uit deze handleiding met uitbeeldende practica is practicum 17 geschikt: Mitose en meiose met touwtjes.

Uitbeelddidactiek in de biologieles deel C uitbeeldpractica

 

Bronnen en verder lezen

Chattopadhyay, A. (2012). Understanding of mitosis and meiosis in higher secondary students of Northeast India and the implications for genetics education. Education, 2(3), 41–47.

Kindfield, A. C. H. (1993). Assessing understanding of biological processes: Elucidating students’ models of meiosis. In Proceedings of the Third International Seminar on Misconceptions and Educational Strategies in Science and Mathematics. Cornell University, Ithaca, NY.

Özcan, T., Yıldırım, O., & Özgür, S. (2012). Determining of the university freshmen students’ misconceptions and alternative conceptions about mitosis and meiosis. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 46, 3677–3680.

Quinn, F., Pegg, J., & Panizzon, D. (2009). First‐year Biology Students’ Understandings of Meiosis: An investigation using a structural theoretical framework. International Journal of Science Education, 31(10), 1279–1305. 

Sousa, L. E., et al. (2023). The use of a meiosis concept inventory to identify alternative conceptions among Biological Science first-year students and prospective teachers. Ciência & Educação (Bauru), 29.