Opdracht

Doel

Je verdiept je in één van de FAIR-elementen (Findable, Accessible, Interoperable of Reusable) en onderzoekt hoe dit principe op dit moment wordt toegepast binnen jouw instelling. Je analyseert de huidige situatie, brengt kansen en knelpunten in kaart, en ontwikkelt oplossingsrichtingen of verbeterstappen.

1. Kies één FAIR-element

Selecteer één van de vier categorieën FAIR-principes die jou aanspreekt of die het meest relevant is binnen jouw onderwijspraktijk / instelling:

• Findable (vindbaar)
• Accessible (toegankelijk)
• Interoperable (uitwisselbaar)
• Reusable (herbruikbaar)

Beschrijf kort waarom je dit principe kiest en wat het volgens jou betekent in de context van jouw instelling.

2. Onderzoeksfase – Analyseer de huidige situatie

Voer een korte praktijkanalyse uit rondom jouw gekozen categorie. Richt je hierbij op één concreet domein, bijvoorbeeld een vak, leeromgeving, of leermaterialenbank binnen jouw instelling.

Gebruik onderstaande stappen als leidraad:

1. Inventarisatie

• Waar en hoe worden leermaterialen nu opgeslagen en gedeeld?

• Wie beheert deze materialen (docenten, IT, bibliotheek, vakgroep)?
• Welke systemen, tools of standaarden worden gebruikt?

2. Toetsing aan FAIR

• Hoe goed voldoet de huidige praktijk aan jouw gekozen categorie?

• Wat gaat al goed? Waar zitten de hiaten?
• Betrek hierbij indien mogelijk collega's of beleidsdocumenten.

3. Stakeholderanalyse

• Welke mensen of afdelingen hebben invloed op dit proces (bijv. docenten, ICT, management, bibliotheek)?

• Welke belangen en uitdagingen spelen bij hen?

Gebruik een korte tabel of mindmap om je bevindingen overzichtelijk weer te geven.

3. Verbeterfase – Ontwerp oplossingsrichtingen

Op basis van je analyse formuleer je drie concrete verbeterstappen om jouw instelling beter te laten voldoen aan de gekozen FAIR-categorie. Denk aan:

• technische oplossingen (bijv. gebruik van metadata-standaarden of open bestandsformaten);
• organisatorische stappen (bijv. afspraken over versiebeheer of opslag);
• beleidsmatige acties (bijv. opnemen van FAIR in instellingsbeleid);
• ondersteuningsmaatregelen (bijv. training of handleiding voor docenten).

Beschrijf per stap:

• Wat er moet gebeuren,

• Wie erbij betrokken is,
• Welke opbrengst dit heeft voor de instelling of de gebruikers van leermaterialen.

4. Reflectiefase – Betekenis voor jouw rol

Sluit af met een korte reflectie (±300 woorden) op de volgende vragen:

• Wat heb je geleerd over het toepassen van de FAIR-principes in de praktijk?
• Welke belemmeringen zie je om deze stappen te realiseren?
• Wat is er nodig (vanuit beleid, cultuur, techniek of kennis) om dit principe duurzaam te verankeren in jouw instelling?
• Welke rol kun jij zelf spelen in dit proces?

5. (Optioneel) – Deel en bespreek

Presenteer jouw analyse en verbetervoorstellen aan je team of afdeling en vraag om feedback. Reflecteer daarna kort op wat je uit de discussie hebt meegenomen.

Resultaat

Aan het eind van deze opdracht heb je:

• Een praktijkanalyse gemaakt van hoe jouw instelling met één FAIR-principe omgaat;

• Concrete verbetervoorstellen ontwikkeld die bijdragen aan beter vindbare, toegankelijke, uitwisselbare of herbruikbare leermaterialen;

• Een reflectie geschreven op jouw eigen rol en de betekenis van FAIR binnen jouw onderwijscontext.

Extra opdracht

Doel

Je gebruikt een checklist om in kaart te brengen in hoeverre het leermateriaal volgens de FAIR-principes ontwikkeld / gedeeld wordt.

Checklist FAIR-principes voor leermaterialen (analyse-instrument)

Gebruik deze checklist om één of meer leermaterialen, cursussen of repositories binnen je instelling te beoordelen.
Beantwoord de vragen met Ja / Gedeeltelijk / Nee en voeg waar nodig toelichting toe.

Je kunt de checklist hier downloaden en bewerken.

Reflectievragen

• Welke inzichten levert deze analyse op over de manier waarop jouw instelling omgaat met FAIR-principes?

• Welke stappen zijn het meest haalbaar op korte termijn?

• Wat zou het effect zijn als deze principes breed worden toegepast binnen jouw instelling?

• Welke rol kun jij of jouw team spelen in deze ontwikkeling?