Deze stap is cruciaal, want je bepaalt hierin het fundament van je leermateriaal. Hieronder de vragen die jezelf in deze fase stelt en die je kunt vastleggen in een Plan van aanpak.
1.1 Wat maak je?
Beschrijf het onderwerp en het vakgebied waarvoor je leermateriaal ontwikkelt.
1.2 Waarom maak je dit?
Formuleer het doel: welk probleem wil je oplossen of welke vraag beantwoord je?
Bijvoorbeeld:
Voor mediawijsheid hebben we geen geschikt leermateriaal voor bovenbouw PO.
1.3 Voor wie maak je dit?
Beschrijf je doelgroep. Denk aan sector, niveau en leeftijd, maar ook aan kenmerken van de leerlingen en de schoolcontext. Dat bepaalt de toon, inhoud en vorm van je leermateriaal.
Bijvoorbeeld:
Het leermateriaal is bedoeld voor leerlingen van groep 7 en 8. Het leermateriaal zal thematich (vakoverstijgend) ingezet worden en onder een open licentie beschikbaar komen via Wikiwijs Maken. Hierdoor kan elke gebruiker het gebruiken en/of een kopie maken en aanpassen.
1.4 Wat zijn de didactische uitgangspunten?
Hoe wordt er op je school lesgegeven? Wat is de visie van je school op leren? Noteer de didactische uitgangspunten van je school (bijvoorbeeld formatief leren of Daltononderwijs). Kies een passend didactisch model (bijvoorbeeld ABCD-model van Neuner of OOL) en stem af welke principes je volgt (bijvoorbeeld de ontwerpprincipes uit Wijze lessen, twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek).
1.5 Welke doelen koppel je eraan?
Formuleer de leerdoelen als startpunt voor je ontwerp en lesinhoud, en verbind ze met kerndoelen. Zo is helder waar het leermateriaal in het curriculum past.
Op de website van het SLO vind je Leerplan in beeld. Het geeft je overzicht welke wettelijke kerndoelen er voor het Nederlandse funderend (primair en voortgezet) onderwijs zijn. Daarnaast heeft Leerplan in beeld ook voorbeeldmatige uitwerkingen van de wettelijke doelen.
Leerplan In Beeld – doelen voor het primair en voortgezet onderwijs
1.6 Hoe borg je kwaliteit?
Gebruik het kwaliteitsmodel van Impuls Open Leermateriaal als basis. Voeg zo nodig sector- of vakspecifieke criteria toe. Spreek dit vooraf met elkaar af.
1.7 Wat zeggen onderzoek en praktijk?
Kijk naar bestaande inzichten uit onderwijs en onderzoek. Door evidence-informed te werken voorkom je dubbel werk en kun je je keuzes onderbouwen.
Bekijk bijvoorbeeld verschillende didactische modellen, didactische principes, leertheorieën om zeker te zijn dat je een passende keuze maakt. Zijn er nieuwe (wetenschappelijke) inzichten op het gebied van rekenonderwijs, of is er onderzoek bekend over de effectiviteit van werkvormen. Zijn er nieuwe technologieën die ik kan gebruiken bij het ontwikkelen van leermateriaal?
Steek je licht op bij andere vakgebieden/vaksecties binnen je school die eerder voor dit soort keuzes gestaan hebben. Welke keuzes hebben zij gemaakt en waarom? En wat neem je mee uit je eigen lespraktijk?
1.8 Wat bestaat er al?
Inventariseer en analyseer bestaand (open) leermateriaal. Beslis of het relevant is en of je gaat hergebruiken, aanpassen of dat nieuw leermateriaal nodig is.
1.9 Met wie werk je samen?
Stel je ontwerpteam samen en verdeel de rollen. Wil je een inhoudelijke expert laten aanhaken of is er samenwerking mogelijk met bijvoorbeeld een zg. vakcommunity? Zo profiteer je van verschillende expertises en borg je continuïteit.
|
Resultaat van stap 1 Een plan van aanpak met je keuzes, doelen, kwaliteitscriteria en samenwerkingsafspraken |
Wil je meer lezen?
Over leertheorieën De 5 meest invloedrijke leertheorieën in het onderwijs
Over didactische principes Acht didactische principes voor kwalitatieve e-learnings