Taal Actief 4 - groep 8, spelling thema 2 week 1, les 1.
Groep: 6/7/8
Lesduur: 50 minuten
Benodigdheden:
Greenscreenbox + Toolblox
iPads (of ander apparaat) met internet en camera
https://greenscreenbox.app/
Objecten en/of uitgeprinte afbeeldingen om samengestelde woorden te visualiseren. Denk aan de volgende onderwerpen:
bomen
dieren zoals slang, olifant, krokodil, kikker, vleermuis, aap
touw
wortel
hut
brug
etc.
Pen en papier voor de voorbereiding
Achtergrondafbeeldingen die passen bij het thema jungle (zie bijlagen)
Lijst met woorden die de leerlingen gaan verbeelden, bijvoorbeeld:
boomhut
slangengif
boomwortel
vleermuizengrot
slingertouw
slangenkuil
boomkikker
papegaaienveer
boomstambrug
boomholte
(Let op: onderaan deze les staan suggesties voor verdiepende/verbredende opdrachten voor extra uitdaging!)
Moeilijkheidsgraad (voor de leerkracht): Gemiddeld
Lesdoelen taal
De leerling kan samengestelde woorden maken, herkennen en correct gebruiken.
Digitale geletterdheid
Aanbodsdoelen SLO digitale geletterdheid
Praktische ICT basisvaardigheden:
Ontdekken en gebruiken van gevorderde functionaliteit in een app voor video zoals met een camera opgenomen scènes monteren tot een videofilmpje (fase 3).
Gebruiken van apps en software op digitale apparaten (fase 3).
Lesdoelen digitale vaardigheden
De leerling maakt een visuele weergave van samengestelde woorden met behulp van de Greenscreenbox.
De leerling leert hoe digitale media kunnen helpen bij het onthouden van taalregels.
Benodigde voorkennis
Leerlingen beheersen de basisvaardigheden van het werken met de Greenscreenbox en bijbehorende app voor het maken van foto's of video's.
Leerlingen kennen de basisfunctionaliteiten van het gebruik van de iPad:
Leerlingen weten hoe ze in de Greenscreenbox app een film kunnen opnemen.
Lesomschrijving
Introductie/inleiding (5 minuten):
Zet een aantal gekke samenstellingen op het digibord en laat de leerlingen bedenken/opschrijven/vertellen wat er niet aan klopt. Denk aan:
tafeltas
keukenmuis
computerdeur
schoolpoot
Instructie (5 minuten):
Uitleg over samengestelde woorden
Leg uit wat samengestelde woorden zijn (bijvoorbeeld boom + hut = boomhut).
Geef een paar voorbeelden en vraag de klas om samen andere voorbeelden te bedenken.
Noteer die voorbeelden op het digibord.
Voorbeeldopdracht laten zien: laat een voorbeeld zien van een samengestelde woord-video of woord-foto. Bijvoorbeeld een foto van een (speelgoed)boom en een hut samen in één beeld om boomhut te visualiseren, zoals:
Verwerking (20 minuten):
Opdracht 1 (10 min):
Verdeel de klas in tweetallen.
Geef elk tweetal een samengesteld woord (maak vooraf een serie kaartjes/lijst met suggesties, woorden passend bij het thema of niveau van de groep)
De leerlingen bedenken hoe ze het woord visueel kunnen weergeven met objecten en welke achtergrond daarvoor passend is.
De leerlingen maken een korte video (maximaal 30 seconden) of foto waarin ze de twee delen van het woord combineren.
Opdracht 2 (10 min):
Elk tweetal neemt hun video of foto op met de Greenscreenbox (dit kan ook gedurende de week in bijvoorbeeld de weektaak plaatsvinden als het niet haalbaar is om alle groepjes aan de beurt te laten komen binnen 1 taalles. Dat is ook afhankelijk van hoeveel Greenscreenboxen of grote greenscreens je tot je beschikking hebt)
De tweetallen kiezen een achtergrond die passend is bij hun samengestelde woord.
Afsluiting/evaluatie:
Presentatie en feedback: Laat enkele tweetallen hun video of foto tonen. Bespreek of het samengestelde woord duidelijk in beeld komt.
Reflectievragen:
Wat vond je het leukste aan deze opdracht? Wat was lastig op taalgebied? Wat heb je geleerd/voor tip m.b.t. het gebruik van de Greenscreenbox?
Denk je dat de visuele voorstelling helpt om het woord beter te onthouden? Waarom wel/niet?
Tip: deel de gemaakte woordbeelden met ouders, zodat de kinderen thuis de samengestelde woorden ook nog een keer kunnen bekijken en bespreken.
Verdieping/verbreding (facultatief):
Abstracte samengestelde woorden
Laat leerlingen samengestelde woorden bedenken die een abstracte betekenis hebben, waarvan de betekenis dus moet blijken uit de context van het verhaal dat wordt gefilmd.
Moeilijkere opdracht 1: samengestelde woorden met een figuurlijke betekenis:
apenbrug: een wiebelige of onzekere oversteek
olifantenpaadje: een zelfgecreëerd, vaak korter wandelpad
bomenzee: overweldigende hoeveelheid bomen
slangenkuil: een gevaarlijk situatie
leeuwenhart: grote moed of dapperheid
krokodillentranen: nep-emoties, neptranen
apenstreek: een ondeugende of slimme grap
Moeilijkere opdracht 2 (voor leerlingen die extra uitdaging nodig hebben): samengestelde woorden die je niet kunt zien en waarvan de betekenis dus moet blijken uit de context van het verhaal dat wordt gefilmd:
rukwind
oerwoudgeur
vogelroep
windvlaag
dierenadem
regenlucht
Laat deze op een creatieve manier visualiseren. Dit vraagt om meer interpretatie en abstract denkvermogen. Mooie toevoeging voor leerlingen die extra uitdaging nodig hebben.
Woorden in context
Vraag de leerlingen om een korte verhaallijn te bedenken waarin hun samengestelde woord voorkomt. Ze maken een video waarin het woord niet alleen wordt uitgelegd, maar ook in een context wordt gebruikt.
Etymologie onderzoeken
Laat leerlingen de oorsprong van samengestelde woorden onderzoeken. Hoe zijn de woorden ontstaan? Hebben ze in andere talen vergelijkbare samenstellingen
Andere talen verkennen
|Geef leerlingen de uitdaging om samengestelde woorden uit andere talen te zoeken en te vergelijken met Nederlandse voorbeelden. Kunnen ze deze woorden ook visueel weergeven met de Greenscreenbox?
Variaties ontwerpen
Laat de leerlingen nieuwe samengestelde woorden bedenken door bestaande woorden te combineren. Bijvoorbeeld: "boek" + "fiets" = "boekfiets". Vraag hen om te bedenken wat dit nieuwe woord zou betekenen en hoe ze het zouden visualiseren.
Bijlagen:
Achtergrondafbeeldingen in het thema Jungle (printables):
