Vroeger was het nogal een dingetje om je intenties te laten weten.
Je positie en ETA moest je 1 X per dag doorgeven aan Scheveningen Radio die het dan in de kranten publiceerde.
Een ander schip oproepen betekende de positie van dat schip bepalen in de kaart (die natuurlijk nooit helemaal klopte.)
Een kreet op de VHF als: "Ship on my starboard side, distance two miles", was veel gehoord in die tijd.
Dat er vele schepen aan SB sides waren op een afstand van two miles was iets dat men zich vaak niet realiseerde, waardoor er heel vaak verwarring ontstond met soms zelfs aanvaringen tot gevolg.
Na de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001 besefte men dat dergelijke aanslagen ook met schepen kunnen gedaan worden.
Een haven als Rotterdam blokkeren heeft verregaande economische gevolgen.
Daarom vond men dat er voor schepen ook een volgsysteem moest komen en werd vanaf 2003 het Automatic Identification System (AIS) verplicht voor alle zeeschepen.
Volgens SOLAS-regel V/19.2.4:
“AIS shall be operated at all times except where international agreements, rules or standards provide for the protection of navigational information.”
Alle?
Nee, sommige schepen zijn vrijgesteld van de AIS verplichting.
- Marineschepen (anders wordt het wel heel simpel voor de vijand...)
- Douanevaartuigen (anders wordt het wel heel simpel voor smokkelaars)
- Rijkswaterstaatvaartuigen. Deze mogen onder bepaalde omstandighedenI hun AIS uitzetten.
- Sommige visserschepen (kotters) mits:
< 24m
<300 GT en geen SOLAS verplichtingen.
Maar omdat vissers liever niet hebben dat de concurrentie weet waar ze vissen zetten ze hem vaak toch uit.
De boete van ongeveer €2000,- tot €3000,- weegt niet op tegen de betere vangst.
Een AIS ontvanger hoort middels een PIN code beveiligd te zijn tegen uitzetten, maar een knap apparaat dat aan blijft als je de stekker eruit trekt...
Schepen die in gebieden varen waar de veiligheid in het geding is, zoals piraterij- en oorlogsgebieden, mogen ook de AIS uitzetten.
Dit moet vermeld worden in het journaal en radiojournaal met vermelding van reden en moet zo kort mogelijk zijn.
In 2003 werd het door de IMO ingevoerd voor passagiersschepen en tankers.
In 2004 werd het verplicht voor (bijna) alle schepen.