Bij pancaking zakt de ontlasting niet naar beneden in het stomazakje. De ontlasting blijft rondom de stoma hangen. Pancaking ontstaat meestal bij een colostoma.
Kenmerken van pancaking kunnen zijn:
de consistentie van de ontlasting kan te dik of plakkerig zijn;
het stomazakje trekt vacuüm.
Gevolgen van pancaking kunnen zijn:
de ontlasting drukt de huidplaat van de huid af;
lekkage.
Zorg en behandeling
Gebruik glijmiddel in het stomazakje.
Geef vocht- en voedingsadvies en schakel eventueel de diëtist in.
Gebruik in overleg met de stomaverpleegkundige ander stomamateriaal.
Lekkage
Bij lekkage is er ontlasting of urine tussen de huidplaat en huid aanwezig, als gevolg van een complicatie of ander probleem.
Kenmerken van lekkage kunnen zijn:
het treedt sneller op bij een urostoma of ileostoma;
het komt vaker voor bij een slecht aangelegd stoma en/of een slechte locatie van de stoma.
Oorzaken van lekkage kunnen zijn:
oneffenheid rondom de stoma door een huidplooi, kuil of litteken;
onjuiste stomazorg;
huidproblemen;
toename of afname van de buikomvang;
stomacomplicaties;
radiotherapie en chemotherapie.
Gevolgen van lekkage kunnen zijn:
psychosociale problemen;
peristomale huidproblemen;
problematische stomazorg;
meer materiaalverbruik.
Zorg en behandeling
Probeer de oorzaak van de lekkage te achterhalen en neem deze weg.
Neem contact op met de stomaverpleegkundige.
High output
Bij high output is er een stomaproductie van meer dan 1 liter per 24 uur.
Kenmerken van high output kunnen zijn:
het treedt sneller op bij een ileostoma of bij een stoma op een nog hoger darmdeel;
het komt vaker voor bij darmlijden, bijvoorbeeld de ziekte van Crohn, darminfecties of darmfalen.
Oorzaken van high output kunnen zijn:
antibioticagebruik;
chemotherapie.
Gevolgen van high output kunnen zijn:
waterdunne ontlasting waarbij de productie moeizaam te regelen is met voeding en vocht;
dehydratie;
verstoorde elektrolytenbalans;
opvangproblemen en lekkage;
onbetrouwbare orale anticonceptie;
Zorg en behandeling
Geef vocht- en voedingsadvies en schakel eventueel de diëtist in.
Houd een vochtbalans bij.
Gebruik in overleg met de stomaverpleegkundige ander stomamateriaal met voldoende opvangcapaciteit.
Obstructie
Obstructie is een afsluiting van de stomadoorgang.
Oorzaken van obstructie kunnen zijn:
een voedselprop;
nauwer darmlumen van een ileostoma;
parastomale hernia;
stomastenose;
obstipatie;
carcinoom in darmwand;
mechanische of paralytische ileus.
Gevolgen van obstructie kunnen zijn:
geen ontlasting;
verminderde of geen flatus;
misselijkheid en (fecaal) braken;
gezwollen of oedemateus stoma;
opgezette buik;
rusteloosheid;
krampende buikpijn met paradoxale diarree of juist geen ontlasting.
Zorg en behandeling
Waarschuw direct een arts.
Stop met voeding, geef ruim vocht.
Spoel in opdracht van de arts de darm en/of geef een klysma.
Gasvorming
Gasvorming is zodanige gasvorming dat de stomadrager hiervan hinder ervaart.
Een kenmerk van gasvorming is:
het komt vaker voor bij een colostoma.
Oorzaken van gasvorming kunnen zijn:
afwijkingen van de darmflora;
lucht inslikken;
roken;
praten tijdens het eten;
kauwgum kauwen;
bepaalde voedingsmiddelen;
obstipatie;
stomacomplicaties zoals parastomale hernia en stenose.
Gevolgen van gasvorming kunnen zijn:
stomamateriaal is zichtbaar door ballooning;
geluid- en geuroverlast.
Zorg en behandeling
Geef advies over vochtintake en voeding.
Gebruik in overleg met de stomaverpleegkundige ander stomamateriaal wat betreft geur en filters.
Huidirritaties
Als je huidirritaties rondom de stoma hebt vastgesteld, kun je verschillende oplossingen voor dit probleem proberen.
Mogelijke oplossingen bij huidirritaties
Stap zo mogelijk van een eendelig systeem over op een tweedelig systeem. De hydrocolloïdplak kan drie tot vier dagen blijven zitten. Dit geeft de huid meer rust.
Breng bij lichte irritatie een heel dun laagje (anders is er minder plakkracht) barrièrecrème aan. Laat deze beschermende crème eerst intrekken en breng dan pas het materiaal aan.
Strooi bij een vochtige geïrriteerde huid orahesive poeder dun uit en blaas het teveel weg. Dit poeder belemmert de kleefkracht niet.
Breng een kunststof laagje op de huid aan (huidbeschermfilm). Dit wordt met het verwijderen van het materiaal meegetrokken.
Gebruik bij huidsmetten stomamateriaal met een non-woven of ventilerende achterlaag. Hierdoor zal de huid niet verweken.
Goede observatie en het nemen van voorzorgsmaatregelen zijn van belang.