5.1 Psychische aspecten

Voor een zorgvrager is het vaak moeilijk te accepteren dat hij met een stoma moet leren leven. Het is van groot belang dat je inspeelt op zijn gevoelens en hem ruimte geeft zijn emoties te uiten.

 

Onzekerheid

Bij de zorgvrager kan onzekerheid bestaan of zijn partner zijn lichaam – dat verminkt is – zal accepteren. Is seksualiteit nog wel mogelijk en durft hij zijn lichaam wel te tonen? Ook de invloed op het dagelijks leven is onbekend en onzeker. Hoe zullen anderen reageren, kan ik nog wel zwemmen en wat moet ik doen als ik buitenshuis mijn stoma moet verschonen? Het is zinvol om een gespecialiseerde stomaverpleegkundige in te schakelen die de nodige informatie kan geven en de onzekerheid misschien kan verminderen.

 

Schaamte

Zorgvragers zijn bang dat geurtjes of geluiden van ontlasting opgemerkt worden door de omgeving. Een zorgvrager kan zich ook schamen als er aanvullend incontinentiemateriaal nodig is omdat het rectum nog steeds slijm produceert. Bij een zorgvrager met een stoma kan de schaamte zich uiten in problemen over welke kleding hij kan dragen. Hoe kan de zorgvrager zijn kleding aantrekken en zijn stoma goed verbergen? Dit heeft ook te maken met acceptatie van de situatie en er in de eigen omgeving voor uit durven komen. De stomaverpleegkundige kent veel oplossingen om te helpen dit doel te bereiken.

 

Verdriet en boosheid

Zeker bij een blijvende stoma kan de verwerking veel emoties oproepen. De zorgvrager kan de stoma als een verliessituatie ervaren omdat hij niet meer gewoon kan defeceren. Luister naar de emoties en begeleid de zorgvrager door het voeren van ondersteunende gesprekken.

 

Opluchting

Bij sommige zorgvragers kan er sprake zijn van opluchting. De klachten, de pijn en het niet functioneren van hun darmen zijn voorbij. Vaak gaat daar al een langdurig ziekteproces aan vooraf. Ze voelen zich meer ontspannen en kunnen meer ondernemen nu ze zich minder ziek voelen. Ook als er na de operatie zekerheid is over een tijdelijke stoma, kan de opluchting groot zijn.