6.2. Omgaan met risico’s en beperkingen

In het vorige onderdeel somden we mogelijke risico's en beperkingen op. Maar hoe kan je omgaan met deze risico's en beperkingen? Hieronder verschillende acties die jij kan ondernemen:

Risico's & beperkingen

Acties

1. Hallucinaties
  • Check altijd bronnen: vraag om een DOI of URL en controleer of die echt bestaat.
  • Gebruik fact-checking tools: combineer AI-output met Google Scholar, LibSearch, PubMed of Consensus.
2. Bias en discriminatie
  • Wees alert op stereotypen: vraag jezelf af wie er zichtbaar wordt gemaakt, en wie niet.
  • Gebruik diverse prompts: vraag AI om perspectieven vanuit verschillende culturen of genders.
  • Vergelijk meerdere outputs: laat AI meerdere versies genereren en vergelijk de verschillen.
3. Black box-probleem
  • Vraag om uitleg: laat AI uitleggen waarom ze een bepaald antwoord geeft.
  • Gebruik uitlegbare AI-tools: sommige tools (zoals LIME of SHAP) geven inzicht in beslislogica.
  • Blijf zelf nadenken: zie AI als suggestie, niet als waarheid.
4. Milieu-impact
  • Gebruik AI bewust: stel jezelf de vraag of deze prompt echt nodig is.
  • Combineer prompts: stel één goede vraag in plaats van tien losse.
5. Overschatting creativiteit
  • Gebruik AI als inspiratiebron, niet als eindproduct.
  • Voeg je eigen stem toe: herschrijf AI-output in je eigen stijl.
  • Experimenteer met onverwachte combinaties: laat AI je helpen, maar jij blijft de regisseur.
  • Gebruik AI om je denken te trainen: laat AI je uitleg geven en verbeter die zelf.
6. Desinformatie & manipulatie
  • Controleer beeldmateriaal: vraag AI of een afbeelding gegenereerd is.
  • Blijf kritisch op virale content: vraag je af wie de maker ervan is en waarom hij/zij die heeft gemaakt.
7. Machtsconcentratie bij Big Tech
  • Gebruik open source modellen als alternatief. Voorbeeld: Mistral.
  • Ondersteun publieke AI-initiatieven, zoals Hugging Face of EduGenAI.
  • Blijf op de hoogte van AI-beleid via je universiteit en/of de EU AI Act.
8. Academische integriteit
  • Wees transparant: vermeld altijd of en hoe je AI hebt gebruikt.
  • Gebruik AI als sparringpartner, niet als ghostwriter.
  • Check je faculteitsregels: niet elke faculteit staat AI-gebruik toe.