De hypofyse is een kleine klier van +- 1cm en ligt achter de oogkassen, in een holte “het Turkse zadel”. Het bestaat uit twee kwabben, een voorste en een achterste. De hypofyse zit met een steel vast aan het hypothalamus en koppelt het zenuwstelsel aan het hormoonstelsel. Wanneer ergens extra hormoon voornodig is zorgt dit voor een vermindering in aanmaak bij de andere hormonen. Bij stress is, het lichaam gevoeliger voor infecties etc. Dit kan binnen 10 min weer herstellen.
Bron: Les Larmes
De voorkwab ontvangt bloed met hormonen uit de hypothalamus, afhankelijk van de waarde wordt er wel of geen hormoon aangemaakt.
In de voorkwab zitten:
TSH, Thyroid Stimulerend Hormoon: (schildklierhormoon onder het strottenhoofd)
Produceert 2 schildklierhormonen T3, T4 en Calcitonine. Om het schildklierhormoon actief te krijgen heeft het jodium nodig.
Regelt de stofwisseling, stimuleert de lengte groei en hersenontwikkeling.
PTH, parathyroïdhormoon: (Bijschildklier)
PTH zorgt samen met calcitonine (schildklier) voor het evenwicht van Calcium in het lichaam.
Noradrenaline maakt alert, geconcentreerd en kwaad
(wanneer dit meer geproduceerd wordt bij een persoon, is die gene opvliegender).
Verhogen van bloedglucosespiegel, bloeddruk, hartslag en opname van zuurstof.
GH (groei hormoon):
Lengte groei van de lange pijpbeenderen, regelt de aanmaak van groeifactor IGF-1 welke zorgt voor de opbouw van botten en spieren.
LH en FSH (geslachtsklieren):
Pubertijd en vruchtbaarheid.
Bij vrouwen:
FSH voor de rijping van de eicel en LH voor de eisprong.
FSH en LH zorgen dat eierstokken oestrogeen (botopbouw en pubertijd, groei, rijping) en progesteron (zwanger worden en blijven) aanmaken.
Bij mannen:
LH en FSH zorgt dat de teelballen testosteron aanmaken (groei, rijping, productie van sperma).
Zorgt voor de pubertijd en dat men er mannelijk uit blijft zien.
Prolactine: zorgt voor de aanmaak van moedermelk na de bevalling.
MSH: melanocyt-stimulerende hormonen: zorgt ervoor dat de huid, huidpigment aanmaakt.
In de achterkwab worden twee door de hypothalamus aangemaakte hormonen opgeslagen:
ADH, anti diurese hormoon (anti plas hormoon): effect op de nieren, zorgt ervoor vochtbalans in het lichaam.
Oxytocine, zorgt ervoor dat zwangere vrouwen weeën krijgen en de borstvoeding op gang komt na de bevalling.
De hypofyse is de grote hormoonregelaar, zij maakt niet alleen hormonen aan die alles regelen maar maakt ook hormonen aan die ervoor zorgen dat andere klieren hormonen aan maken.
Bron: Anatomie en Fysiologie. Basisboek pathologie MBO niveau 4