Tekst

De Oerknal

 

Heb je wel eens een auto in elkaar geperst zien worden tot een hoopje schroot zo groot als een kartonnen doos? Probeer je vervolgens eens voor te stellen dat een heel flatgebouw in elkaar geperst wordt tot een klein propje. Stel je vervolgens voor dat de hele aardbol in elkaar gedrukt wordt tot hij zo groot is als een watermeloen. Probeer je ten slotte voor te stellen dat het hele universum, met alle sterren, planeten, manen, rotsblokken in elkaar geperst wordt tot een pakketje dat in jouw broekzak past. Stel je pak dat pakketje met al die sterren, planeten enz. en je perst dit verder, verder en verder in elkaar tot het zo'n klein balletje is dat je, zelfs met de aller beste microscoop ter wereld niet meer kunt zien.....klaar? Is het gelukt om je dat voor te stellen? Oké, dan weet je nu hoe ons heelal een tienbiljardste van een triljoenste seconde na de oerknal eruit zag.

Nu is het (hoogstwaarschijnlijk) niet zo dat het universum eerst heel groot was en toen in elkaar is geperst. Men probeert alleen maar aan te geven dat het universum met alles wat zich daarin begeeft ooit onvoorstelbaar klein is geweest. Alles wat er nu in het universum bestaat is uit ongeveer niets ontstaan.

Heb je moeite om je dat allemaal voor te stellen? dat maakt niet uit. Dat allereerste begin, 13,9 miljard jaar geleden, kan niemand zich echt voorstellen. Maar natuurwetenschappers denken wel dat het zo is gegaan. Het universum was ooit onwaarschijnlijk klein en had de temperatuur van miljarden graden. Vervolgens barstte het als een explosie uit elkaar, zodat het maar groeide en groeide. Binnen een paar seconden was het universum zo ver uitgerekt dat we ons de enorme grootte ervan maar moeilijk kunnen voorstellen.

In die eerste periode van ons universum was niets zoals het nu is. Het was onbeschrijfelijk heet, en atomen en moleculen, de kleinste deeltjes waaruit alles wat we nu kennen, bestaat, waren er nog helemaal niet. Alles zat veel te dicht op elkaar gepropt. De eerste atomen ontstonden honderd seconden na het allereerste begin. En ze waren er overigens lang niet allemaal in een keer. Het duurde nog 300.000 jaar tot alle atomen bestonden waar alles op de wereld van is gevormd. Ons universum was op dat moment al 'afgekoeld' tot 3000 graden ... Maar sterren en planeten waren er nog niet. Die ontstonden pas toen het universum 400 miljoen jaar oud was. dat is dus 13,3 miljard jaar geleden.

tijdlijn van de oerknal