Verdieping – De schutterij… een mannenwereld

Op De Nachtwacht is slechts één vrouw te zien: het meisje in het midden. Een schuttersstuk beeldde immers de leden van de schutterij af en vrouwen werden niet toegelaten tot de schutterscompagnie. In de 17de eeuw werden mannen als superieur ten opzichte van vrouwen beschouwd, zowel lichamelijk als geestelijk. Vrouwen moesten hun plaats kennen.
In die tijd leefde men volgens de richtlijnen van de Bijbel, waarin de vrouw als ondergeschikt aan de man werd gezien. Maar hoewel de man als hoofd van het gezin werd gezien, stelde zowel de Bijbel als de maatschappij van die tijd dat hij zijn vrouw goed moest behandelen. Fysieke mishandeling werd niet getolereerd.

Vrouwen waren verantwoordelijk voor de zorg van kinderen en het huishouden. Ongetrouwde meisjes moesten volgens de wet hun vader gehoorzamen, en als hij was overleden, stonden ze onder voogdij van een broer, neef of oom. Was een vrouw getrouwd, dan nam de echtgenoot de taak van voogd over, en moest zij hem gehoorzamen.
Ruytenburch was een koopman, hij kocht verschillende waren op om ze vervolgens te verkopen met het doel hier winst uit te behalen. Kooplieden hadden hun vrouw vaak hard nodig als partner in het familiebedrijf. Betaalde arbeidskrachten konden je in de steek laten of bedriegen, maar van een echtgenote kon je vertrouwen verwachten. Om die reden kregen die vrouwen meer vrijheid en dit was zelfs wettelijk geregeld. Een ‘openbare koopvrouw’ werd ze dan genoemd. In die positie had de vrouw stilzwijgend toestemming van haar man om handel te drijven, tenzij hij haar dit expliciet verbood.