Inzoomen op De Nachtwacht

Gedurende ‘Operatie Nachtwacht’, dat in de zomer van 2019 startte, hebben maar liefst 25 wetenschappers De Nachtwacht met de meest geavanceerde technieken onderzocht.
Er is een oppervlakte-analyse uitgevoerd met behulp van onder andere röntgen, infrarood, monsters en microscopie. Zo is men veel meer over de opbouw van het schilderij te weten gekomen.
Er is ontdekt wat de schilder gaandeweg aan het schilderij heeft veranderd, hoe de ondertekening eruit ziet, welke lagen er zijn, hoe de textuur van de verf eruit ziet en waar Rembrandt pigmenten heeft gebruikt die zware metalen bevatten. Ook wordt duidelijk waar Rembrandt de techniek impasto, het aanbrengen van verf in zeer dikke streken, heeft toegepast.

Schilderijen uit de 17de eeuw bevatten meestal zes lagen. Allereerst werd op het doek een lijmlaag aangebracht, waarop de grondlaag kwam. Op de grondlaag volgde een ondertekening. Over deze ondertekening werd een doodverf aangebracht, meestal werd hiervoor bruine olieverf gebruikt. Met verschillende kleuren verf werd het schilderij afgewerkt, waarbij ook impasto werd toegepast. Tot slot bracht de schilder een vernislaag over het schilderij aan.
Opvallend in vele werken van Rembrandt, zo ook in De Nachtwacht, was dat de doodverf op sommige plekken in het schilderij zichtbaar bleef doordat Rembrandt hier niet overheen schilderde.