Zuurstof voor longen

Omschrijving misconcept

Achtergrond misconcept

Leerlingen in de onderbouw denken regelmatig dat lucht in de longen wordt ingeademd omdat de longen zelf zuurstof nodig hebben en de rest van het lichaam niet.

Zuurstof is echter nodig voor de verbranding van voedingsstoffen in alle lichaamscellen, met name in de cellen die veel energie nodig hebben zoals spiercellen en zenuwcellen. De cellen in de longen zelf verbruiken nauwelijks zuurstof voor de ademhaling en zijn eerder een passief uitwisselstation voor zuurstof en koolstofdioxide.

Voorbeeldaanpak in de les

Om zichtbaar te maken wat de preconcepten zijn over dit onderwerp kun je beginnen met een open vraag zoals: Waarom halen we adem?

1. Geef leerlingen de kans om hier in stilte over na te denken en hun antwoord te noteren.
2. Laat leerlingen samen overleggen in duo's om hun eigen antwoord uit te breiden.
3. Bespreek klassikaal de antwoorden, vraag door en geef uitleg.
4. Laat leerlingen aan het eind, later in de les of een volgende les nog eens een volledig antwoord op de vraag formuleren om te zien of het is blijven hangen.

Leerlingen komen vaak met onvolledige antwoorden zoals: Om te overleven. Vraag dan door met vragen zoals ''Waarom ga je dood als je stopt met ademhalen? Waarvoor heeft ons lichaam zuurstof nodig? Waarom gaan cellen dood als ze geen zuurstof meer krijgen? Hoe komt de zuurstof in elke cel terecht?''  en schets zo samen met leerlingen het grote plaatje.

Bronnen en verder lezen

Allen, M. (2014). Misconceptions in Primary Science, Second edn Berkshire, UK: Open University Press.

García-Barros, S., Martínez-Losada, C. and Garrido, M. (2011). What do children aged four to seven know about the digestive system and the respiratory system of the human being and of other animals? International Journal of Science Education, 33, 2095-2122.

Yip, D. (1998). Erroneous ideas about the composition of exhaled air. School Science Review, 80(290), 55-62.