1b. Q & A

Hoe zorg ik dat mijn lesmateriaal goed vindbaar is voor anderen?

Je eigen lessen en gedeelde lessen kun je goed vindbaar maken voor anderen door zogenaamde ‘metadata’ toe te voegen. Dat zijn zoekwoorden die mensen in zoekprogramma’s invoeren. Zie ook hiervoor de Kennisbank.

Welke licenties kan ik tegenkomen als ik vrij toegankelijk leermateriaal vind?

Heb je vrij toegankelijk materiaal gevonden dan zul je, zeker als dit is gemaakt door scholen, universiteiten of publieke organisaties vaak een Creative Commons-licentie vinden. Creative Commons wordt wereldwijd gebruikt en bestaat uit een set aan standaardlicenties, die worden samengesteld uit een aantal componenten. Je kunt de componenten herkennen aan een afkorting, een korte tekst en een icoon.

  • BY - Naamsvermelding: je moet altijd de (oorspronkelijke) auteur vermelden als je het materiaal hergebruikt.
  • SA - Gelijk delen: maak je zelf een aangepaste versie van het oorspronkelijke leermateriaal, dan moet je dit onder dezelfde licentievoorwaarden delen.
  • NC - Niet commercieel: je mag het werk niet gebruiken voor commerciële doeleinden
  • ND – Geen afgeleide werken: je mag het werk niet gebruiken om aan te passen, op te knippen of te vertalen

Deze componenten worden gecombineerd tot zes verschillende licenties. Uitgangspunt is dat leermateriaal mag worden opgeslagen, hergebruikt, aangepast, herschikt en gedeeld ( de 5 R’s) waarbij afhankelijk van de combinatie voorwaarden en beperkingen kunnen gelden. Bij alle licenties is het verplicht de oorspronkelijke auteur van het werk te vermelden.

 

Iedere combinatie heeft zijn eigen ‘logo’ met symbolen, zodat je snel kunt herkennen wat is toegestaan. Hieronder een overzicht van de verschillende Creative Commons-licenties, van minder naar meer voorwaarden en beperkingen.

CC-BY: Naamsvermelding

CC-BY-SA: Naamsvermelding - gelijk delen

CC-BY-NC: Naamsvermelding - niet commercieel

CC-BY-NC-SA: Naamsvermelding – niet commercieel – gelijk delen

CC-BY-ND: Naamsvermelding – geen afgeleide werken

CC-BY-NC-ND: Naamsvermelding – niet commercieel – geen afgeleide werken

Daarnaast zijn er ook nog twee verklaringen mogelijk. Strikt genomen is een verklaring niet hetzelfde als een licentie maar het maakt wel duidelijk wat er met het betreffende leermateriaal mogelijk is: CC-0:

CC-0 publieke domein verklaring In dit geval heeft de maker van het materiaal aangegeven dat hij/zij afziet van auteursrechten. Je mag het materiaal dus opslaan, hergebruiken, aanpassen, herschikken en delen (de 5 R’s)

PDM: Public domain mark Er is verklaard dat bij het materiaal is vastgesteld dat er geen rechten op rusten. Ook nu zijn de 5 R’s van toepassen en mag het materiaal worden opgeslagen, hergebruikt, aangepast, herschikt en gedeeld.  

Terug naar hfst 5.1