Er zijn vier verschillende rollen betrokken bij de verandering namelijk initiatiefnemers, sponsors, trekkers en participanten.
De verandering start met een initiatiefnemer met een 'veranderidee' die de verandering 'op de agenda' zet.
Deze initiatiefnemer zoekt 'sponsors' met informele macht of 'opdrachtgevers' met formele macht die de verandering legitimeren of gedogen. Samen zoeken zij een 'regisseur' (van binnen of buiten de organisatie) die het (verander-) plan ontwerpt, de uitvoering stimuleert en monitort en deze blijft vormgeven (deze rol noemen we ook wel de ontwerper). De regisseur deelt de verantwoordelijkheid zo vroeg mogelijk met 'medestanders' en zoekt naar een professionele verhouding met 'tegenstanders'. Mede- en tegenstanders heven niet perse actief te zijn binnen de verandering maar zij helpen wel de condities te scheppen en ze steunen de verandering.
Voor het voorbereiden en coördineren van de interventies zijn 'trekkers' nodig.
Zij betrekken tot slot de juiste 'participanten', ook wel 'uitvoerders' genoemd, die vaak op het operationele niveau in de praktijk werken (deze worden ook wel 'de doelgroep' of in het slechtste geval 'slachtoffers' van de verandering genoemd).
OpdrachtJe kan op papier een erg goed plan hebben, maar zonder de juiste mensen gekoppeld aan de taak, werkt het niet. Je kunt een verandering eigenlijk alleen goed begeleiden als je weet wie er allemaal 'stakeholder' zijn bij de verandering en welke rol zij vervullen in de veranderopgave. Breng de vier rollen in kaart voor jouw veranderopgave en wie bij deze rollen horen. Gebruik initialen in plaats van volledige namen van personen in verband met de privacy. Je kunt de onderstaande vragen bij de verschillende rollen en afbeelding gebruiken ter inspiratie om erachter te komen. |
De verandering start met initiatiefnemers (=borging, beslisser)
Deze initiatiefnemer zoekt sponsoren voor het ontwerp (=steun en planvorming)
De uitvoerder/regisseur zorgt voor trekkers die de verandering begeleiden (=regisseur over het geheel)
De uitvoerder/regisseur zorgt voor participanten die de verandering ondergaan (=gebruikers / doelgroep)
Download de afbeelding met uitleg