3 & 10 cm

Radar werkt in de gHz-en.
Dus veel detailering en kwaliteit, maar niet zoveel bereik.
Nu moeten we dat ook weer niet voorstellen alsof het met een paar meter afstand ophoudt.
Radar komt, afhankelijk van de hoogte van de scanner, maar ook de weersomstandigheden, best ver.
Zo'n mijltje of 50 haalt het wel.
Dat wordt bereikt door power.
Een radar aan boord van zeeschepen zendt al gauw uit met een vermogen van 25 - 30 kilowatt.
Het is dus ook niet gezond om vlak voor een draaiende radarscanner te gaan staan.
(Meter of 3-5 afstand.)

Aan boord hebben we radars met twee verschillende golflengtes.
3 cm en 10 cm.
We kunnen één van de twee golflengtes zelf kiezen.

En dat is niet voor niets.


We stellen ons twee radargolven voor, de bovenste is 3 cm de onderste 10.
De groene vlekken zijn objecten die door de radargolven geraakt worden.
Het gebied tussen de twee groene lijntjes is de tijd waarin de golven uitgezonden zijn, bijvoorbeeld 1 seconde.

Je ziet dat de objecten in de 3 cm band elk door een "eigen" golfje geraakt zijn.
Zij zullen dus ook elk een eigen echo op het scherm krijgen.
De objecten worden in de 10 cm band maar door één golf geraakt.
Dat zal op het scherm dus maar één echo worden.

Dus altijd de radar op 3 cm zetten?
Dat is heel vaak de beste keuze, inderdaad.
Maar in zeer zware regenval, tijdens sneeuw of tijdens een zandstorm (bij de kust van Afrika bijvoorbeeld) ziet die 3 cm radar dan wel elk regendruppeltje, sneeuwvlokje tec apart en zal ze dan ook apart op het scherm weergeven, wat een heel onrustig en vol beeld geeft.
Een 10 cm radar zet een bepaalde hoeveelheid van die kleine objecten als één echo op het scherm, wat een veel rustiger beeld creëert.
Objecten die kleiner zijn dan de golflengte worden tevens heel slecht gereflecteerd, waardoor 10 cm radars heel gemakkelijk door de regen "heenkijken".
Wel is het zo dat bepaalde navigatiemiddelen als RACON (later meer) vaak alleen op 3 cm werken.
Daar moet je je wel goed bewust van zijn.

Dus inderdaad:
Zet de radar in principe op 3 cm, tenzij de omstandigheden verlangen dat je hem op 10 zet.


"Kun je (op het scherm) niks meer zien, zet hem dan op 10"

Uiteraard ga je vergeten dat je de radar op 10  gezet hebt, en het is meestal ook niet heel duidelijk in één oogopslag te zien.
Plak dus een Post-It op de zijkant van het scherm met een herinnering erop als "Staat op 10" of zoiets, erop.

Er zijn ook andere methodes om storingen te onderdrukken, maar daar besteden we een apart hoofdstuk aan.

Nu noemt niet ieder merk die banden ook 3 cm en 10 cm in de bediening.
Op veel radars heet het X band en S band.

Je zou denken: S = "small" = 3 cm.
Dan is X 10 cm.
Helaas.

S = 10 cm
X = 3 cm


Misschien is dat nog wel het beste ezelsbruggetje: "Je zóu denken s=small=3, dus is het niet zo".