Stap 3: Causal Loop Diagram maken

Je hebt geleerd om vanuit een causaal verband een feedbackloop te maken. In deze stap leer je de verschillende feedbackloops bij elkaar te brengen tot een Causal Loop Diagram.
In bron 14 is een voorbeeld te zien van een Causal Loop Diagram.

Bron 14
Voorbeeld Causal Loop Diagram ‘konijnen’

 

Legenda

+ : Als meer factor 1 dan meer factor 2, Als minder van factor 1 dan minder factor 2

- : Als meer factor 1 dan minder factor 2, Als minder factor 1 dan meer factor 2

Toelichting:
Geboortes van konijnen hebben invloed op het aantal konijnen (meer geboortes = meer konijnen). Het aantal konijnen heeft invloed op het aantal geboortes van konijnen. Het aantal konijnen heeft invloed op het aantal vossen (meer konijnen = meer voedsel voor de vos die konijnen eet). De hoeveelheid vossen heeft invloed op het aantal aanvallen op kippen (meer vossen = meer aanvallen). De hoeveelheid aanvallen op kippen heeft invloed op het jagen op vossen (meer aanvallen op kippen = meer jacht op vossen). De hoeveelheid vossen heeft ook invloed op het aantal dode konijnen (minder vossen = minder sterfte konijnen). Niet alleen vossen maar ook vergif heeft invloed op het aantal konijnen (meer vergif = minder konijnen). Maar, de mate van resistentie voor het gif heeft ook weer invloed op de hoeveelheid konijnen (resistentie betekend dat de konijnen het gif zullen overleven).

Bron: vrij naar https://www.sessionlab.com/methods/causal-loop-diagram


Binnen een Causal Loop Diagram komen er meerdere feedbackloops samen en wordt duidelijk hoe de relaties invloed hebben op elkaar. In bron 15 zijn met kleuren verschillende feedbackloops weergegeven in het Causal Loop Diagram over konijnen.

Bron 15
Feedbackloops in een Causal Loop Diagram

Bron: vrij naar https://www.sessionlab.com/methods/causal-loop-diagram


Om vanuit de losse feedbackloops tot een Causal Loop Diagram te komen moet je de factoren die in de feedbackloops hetzelfde zijn aan elkaar vastmaken als een knooppunt. Een voorbeeld hiervan is te zien in bron 16. In bron 16-A zie je twee feedbackloops waarin ‘vossen’ een rol spelen. Deze twee kun je aan elkaar vastmaken op de factor ‘vossen’ (zie bron 16-B).

Bron 16
Samenvoeging van twee losse feedbackloops tot één Causal Loop Diagram

A.

 

 

B.

 

Bron: vrij naar https://www.sessionlab.com/methods/causal-loop-diagram

 

Opdracht

1 Verbind de feedbackloops uit stap 2 aan elkaar door factoren die hetzelfde zijn aan elkaar vast te maken als een knooppunt. Het maakt niet uit met welke factor je start.

2 Als het niet lukt om alle feedbackloops met elkaar te verbinden, kan het zijn dat er nog een factor mist. Hier moet je dan nu naar op zoek. Verschuif je post-its met factoren tot ze op de juiste plek staan of voeg nog een factor toe.

3 Als je alles op papier hebt gezet, ga je bij elke relatie de vraag stellen: ”Leidt ‘X’ tot meer of minder van ‘Y’?”. Als dit niet zo is, dan klopt er iets niet en moet je nog een keer goed naar het diagram kijken. Vraag jezelf ook af wat nu echt de oorzaak is en wat het gevolg is in de relatie die je wil noteren. 

4 Leg vervolgens het hele diagram aan iemand uit. Als je uitleg niet klopt, dan missen er wellicht pijlen of factoren, is de pijl niet echt een oorzaak-gevolg relatie of staat de pijl de verkeerde kant op. Pas indien nodig het Causal Loop Diagram aan.

5 Kijk of je het diagram overzichtelijker kunt maken door alle feedbackloops als mooie cirkels te tekenen en alle kruisende pijlen, zoals te zien in bron 17-A, weg te halen door factoren op een logischere plek te tekenen (zie bron 17-B).

Bron 17
Overzichtelijkheid Causal Loop Diagrams

A. Model met kruisende pijlen (zie rode cirkels)

B. Model zonder kruisende pijlen

Bron: vrij naar https://www.yorku.ca/dighr/hot-off-the-press-complex-adaptive-systems-based-conceptual-framework-for-modeling-the-health-impacts-of-climate-change/ en https://www.researchgate.net/figure/Climate-change-causal-loop-diagram_fig4_286629569


6 Bespreek de Causal Loop Diagrammen in de klas en maak aantekeningen van mogelijke factoren die niet in je eigen Causal Loop Diagram staan.