Stap 1: Verandering en cultuur

Opdracht: Cultuurbegrippen

De volgende zeven begrippen passen bij cultuur en cultuurverandering.
homogenisering – diffusie – lingua franca – regionale identiteit – cultuurgebied – naturalisatie - globalisering
Kies bij elk van de onderstaande zeven omschrijvingen één van deze begrippen.

  1. De voornaamste taal die gesproken wordt op Curaçao is Papiamento, een creoolse taal die zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld en elementen bevat van het Portugees, Spaans, Nederlands, Engels, en inheemse Arawaktalen.
  2. Internationale modetrends en merken leiden ertoe dat kledingstijlen en voorkeuren steeds meer op elkaar gaan lijken.
  3. Het gevoel van nationale trots en identiteit wordt vaak geuit in muziek, kunst, festivals, zoals het jaarlijkse carnaval en feestdagen.
  4. Het steeds verdergaande proces van uitwisseling tussen landen, mensen, diensten en goederen over de hele wereld, waardoor de verweving tussen gebieden en samenlevingen toeneemt.
  5. Muziekstijlen en popcultuur verspreiden zich wereldwijd via muziekopnamen, concerten en media.
  6. Een migrant uit Colombia doorloopt de stappen zoals de verblijfsvereisten en het slagen voor het inburgeringsexamen om uiteindelijk staatsburger te worden van Aruba.
  7. De landen in Zuid-Amerika, Midden-Amerika en het Caribisch gebied hebben veel culturele overeenkomsten.

 

Cultuurgebied en cultuurverandering
Cultuurgebieden zijn geografische regio’s waar mensen een gemeenschappelijke culturele identiteit delen. Taal, godsdienst, historische factoren, tradities en gewoonten hebben een grote invloed op deze indeling. Kijk je naar kaart 264A Cultuurgebieden (GB 55e editie) dan zie je dat het Caribisch gebied samen met Midden- en Zuid-Amerika het cultuurgebied Latijns-Amerika vormt. 

 

Bron 2: De verschillende cultuurgebieden op de kaart.

Het is belangrijk om te onthouden dat cultuurgebieden geen scherpe grens hebben en dat een kaart met de cultuurgebieden eigenlijk een momentopname is. Door sociale media, internationale handel, migratie en toerisme komen mensen uit verschillende culturen in contact met elkaar en vindt er diffusie (uitwisseling) plaats. Het gevolg kan zijn dat culturen meer op elkaar gaan lijken. In alle grote (wereld)steden dezelfde films in bioscopen. En vind je overal ter wereld dezelfde fastfood, hotelketens en merkkleding. 
 

Opdracht: Cultuur en verandering

  1. Bedenk een voorbeeld uit je eigen omgeving dat kenmerkend is voor de cultuur van jouw eiland.
  2. Bedenk ook een voorbeeld uit je eigen omgeving dat niet kenmerkend voor de cultuur van jouw eiland. Kun je aangeven op welke manier dit element naar jouw eiland is gekomen?
  3. Bespreek de voorbeelden met een klasgenoot.

 

Opdracht: Volksverhalen

Verhalen vertellen is een traditie van culturen wereldwijd. In Europa zijn er verhalen van Reinaert de Vos, in en rondom Indonesië zijn er verhalen over kantjil, het dwerghert en in het Caribisch gebied komen verhalen van de spin Anansi voor.

Gebruik bron 3.

Bron 3
Anansi

De verhalen over de spin Anansi worden al eeuwen verteld in West-Afrika. Met de tot slaafgemaakten uit Afrika kwamen ook de verhalen over Anansi mee en verspreidde zich over de Caribisch gebied. Anansi is een slimme (kleine) spin, die veel avonturen beleefd. In de tijd van de slavernij konden de vertellers de verhalen gebruiken, als stil verzet, om toch over de kolonisator of plantagehouder te kunnen praten. Zij werden als personage in de vorm van een dier belachelijk gemaakt. De verhalen van Anansi worden in Nederland ook bekender. De verhalen zijn met de migratie vanuit het Caribisch gebied naar Nederland gekomen. De verhalen van Anansi staan sinds 2016 op de lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland.
Hoewel de Anansi-verhalen in eerste instantie misschien slechts bekend waren bij een kleine groep tot slaaf gemaakten, werden ze in het Caribisch gebied en Suriname een breed en bekend fenomeen. Er ontstaan regionale verschillen: Anansi heet op Curaçao Kompa Anansi en zijn vrouw heet Shi Maria. In Suriname wordt de vrouw van Anansi Ma Akoeba genoemd. En er komen nieuwe verhalen: geen parabels, maar meer gebaseerd op situaties uit het dagelijks leven. Het karakter van Anansi wordt aangepast. Naast zijn eigenzinnige karakter en slimmigheden sluipen er luiheid in, doortrapt zijn en soms onvervalst egoïsme. Net als bij ons mensen.

Bewerking van artikel op lachispa.nl.

 

  1. Ben jij opgegroeid met de verhalen van Anansi of andere verhalen? Welke?
  2. Wat is gevolg van diffusie voor het verhaal van Anansi?