Veel onderwijs wordt ontwikkeld volgens het ADDIE model. Het is een instructie-ontwerpmodel binnen het onderwijs. Het wordt vaak ingezet om een nieuw curriculum te ontwikkelen. Het idee is, dat men door het gebruik van dit model, een goed doordachte onderwijseenheid neer kan zetten.
Binnen het model worden meerdere fases doorlopen. Men begint bij de eerste fase, verzamelt input, en valt met al deze input geleidelijk in de volgende fase. Dit principe wordt ook wel een waterval genoemd.
ADDIE is een afkorting voor Analyse, Design, Develop, Implement en Evaluate. Dit zijn de opeenvolgende fasen binnen het model. Hieronder staat te lezen wat er in iedere fase van onderwijsontwikkeling centraal staat:
Het is belangrijk om een analyse te maken van de beginsituatie. Middels een analyse wordt geprobeerd te achterhalen wat het onderliggende probleem is. Concreet houdt dit in dat geanalyseerd wordt wat voor leeropbrengsten wenselijk zijn. Deze bevatten een duidelijke omschrijving wat studenten na afloop van het voltooien van de module moeten kennen en kunnen (kennis, vaardigheden en attitude). Het doel van deze fase is een goed begrip te krijgen van wat moet worden geleerd en wie de doelgroep is. Ook bij een herontwerp van een leersituatie is dit een belangrijke stap (is een cyclisch proces). Het gaat er namelijk ook om ‘hoe’ men deze doelen wilt bereiken. Daarom is dit zeker bij een doorontwikkeling naar een blended leersituatie van belang (zie Barend Last; Blended learning). |
Gebruik voor een snelle scan de checklists. Is er behoefte aan een diepere analyse (of is aan de hand van de checklist naar voren gekomen dat bepaalde thema's nog aandacht behoeven) gebruik dan de vragenlijsten (voor docenten en studenten). De uitkomsten kunnen gebruikt worden in de design fase
In de designfase gaat men aan de slag met de resultaten van de analyse. Het leertraject wordt ontworpen: wat zijn leerdoelen en hoe ga kunnen deze behaald worden? In deze fase staat het schrijven van doelen, het maken van toetsen en het opzetten van lesactiviteiten centraal. Daarnaast wordt bedacht in welke volgorde instructies aangeboden gaan worden. De docent houdt zich vooral bezig met wat er geleerd moet worden en maakt hier een soort outline voor. |
Nu helder is wat er geleerd moet worden is het tijd voor de volgende stap. In deze fase van onderwijsontwerpen worden de activiteiten vormgegeven. De focus ligt in deze fase op hoe er geleerd wordt. Dit gaat dus om de inrichting van de leerdoelen en het daarbij behorende leertraject dat in de vorige fase bedacht is. |
Gebruik hiervoor de ontwerplabels in deze toolkit; Hoe kan de onderwijsactiviteit het
beste tot de gewenste leeruitkomsten komen? Speelt hierbij samen leren een grote rol, is het belangrijk om een juiste vorm van scaffolding in te richten, of ligt de focus op authentieke leertaken? Belangrijk hierbij is dat meerdere ontwerpprincipes naast elkaar ingericht kunnen worden
Als alles vast staat kan men beginnen met de uitvoering van het onderwijsontwerp, dit gebeurt in de implementatiefase. |
Na uitvoering van de onderwijsactiviteiten is het goed om hier op terug te blikken. Dit wordt deels gedaan door middel van summatieve toetsen waarbij wordt gekeken of de leeropbrengsten behaald zijn. Echter staat dit in deze toolkit niet centraal. Het doel van de evaluatiefase in deze context is om het ontwerp formatief te evalueren. Om na te gaan hoe bij een volgende iteratie het uitgevoerde ontwerp verder geoptimaliseerd kan worden |
De toolkit ondersteunt in deze fase door de toegevoegde checklists. Door middel van deze checklists kan eenvoudig en snel bekeken worden hoe bepaalde onderdelen in je onderwijsontwerp zijn vormgegeven en uitgevoerd. Hiermee wordt dus niet direct beoordeeld of de leeropbrengsten behaald zijn, maar wordt gekeken hoe het onderwijsontwerp verbeterd zou kunnen worden, wat indirect gevolgen heeft op de resultaten van studenten. Zijn bepaalde onderdelen in het ontwerp onvoldoende vormgegeven? Neem deze dan mee in de uitgebreide analyse in de volgende fase.
Als alle fases doorlopen zijn, betekent dit niet dat het model aan de kant geschoven wordt. Het ADDIE-model wordt gebruikt in een iteratief proces. Dit houdt in dat de cirkel meermaals kan worden doorlopen. Na iedere uitvoering van de onderwijseenheid wordt geevalueerd, hierop kan een nieuwe analyse uitgevoerd worden en het onderwijsontwerp wordt vervolgens aangepast. Op die manier wordt het onderwijs inhoudelijk steeds beter!
ADDIE uitgelegd https://www.youtube.com/watch?v=AQhT8HmQC_Y&t=1s