Ontwerplabel: Scaffolding

Studenten leren het meest effectief wanneer zij samenwerken met iemand die meer kennis en vaardigheden heeft, zoals een docent. Door gezamenlijk een probleem aan te pakken, ontwikkelt de student concepten, tools en vaardigheden die nodig zijn om in de toekomst zelfstandig soortgelijke problemen op te lossen.

In deze situatie bevindt de student zich in de zone van naaste ontwikkeling. Dit is de afstand tussen wat een student al kan en wat hij/zij kan bereiken met behulp van een docent of ervaren medestudent. Deze benadering sluit aan bij het constructivisme, dat stelt dat studenten uitgedaagd moeten worden met taken die nét buiten hun eigen kunnen liggen – uitdagend, maar niet ontmoedigend.

De rol van de docent is hierbij cruciaal: het gaat om het begeleiden en ondersteunen van het leerproces, ook wel “scaffolding” genoemd. Het doel is dat de student, door samenwerking met de docent, nieuwe kennis en vaardigheden ontwikkelt. Hierbij zijn drie sleutelfactoren1 essentieel:

  1. Er is ruimte voor een dialoog tussen docent en student om samen te leren en tot co-creatie te komen
  2. Er zijn activiteiten die de student helpen om nieuwe kennis actief eigen te maken
  3. De leeromgeving sluit aan bij de behoeften van de student, waarbij studenten steeds meer eigenverantwoordelijkheid krijgen en de ondersteuning geleidelijk wordt afgebouwd.

1 Wells, G. (1999) Dialogic Inquiry: Towards a Sociocultural Practice and Theory of Education. New York: Cambridge University Press

 

Meer weten: Scaffolding: praktische inzichten en voorbeelden

 

 

 

Constructivisme - Scaffolding van Lev Vygotsky https://www.youtube.com/watch?v=dYe8tqMsvX4

 

 

PRAKTISCHE TIPS

 

Maak onderscheid tussen verschillende lesactiviteiten

Verdeel je leeractiviteiten zinvol tussen de synchrone (interacties tijdens de lessen) en asynchrone (interacties buiten de lessen) momenten.  

  • Ga synchroon, tijdens de lessen, voornamelijk aan de slag met verdiepende activiteiten. Roep een discussie op, of ga met andere werkvormen dieper in op de lesstof om het begrip en de verwerking te vergroten

  • Laat de studenten buiten de lessen (asynchroon) informatie eigen maken. Zowel informatie over de cursus als inhoudelijke informatie. Zorg voor informatieoverdracht, om een basisniveau aan kennis te ontwikkelen.

 

 

Schrijf een syllabus

Ontwikkel (indien van toepassing) een studentgerichte syllabus. Zorg ervoor dat de informatie in deze syllabus gedetailleerd, gestructureerd en goed verdeeld is. Dit kan dienen als een leergids voor studenten.  

 

 

Werk van simpel naar complex

Zorg ervoor dat leeractiviteiten niet te lang zijn. Het is beter om de doelen op te splitsen in korte activiteiten, waarbij de studenten focussen op het meer eigen maken of verbeteren van een bepaalde (deel)vaardigheid. Maak de leeractiviteiten en taken steeds iets complexer. Denk hierbij terug aan de uitleg over de Zone van naaste ontwikkeling & het concept scaffolding.

 

 

Richt je synchrone lesactiviteiten zinvol in

Zorg ervoor dat de studenten die naar de les komen, dit ook als betekenisvol en zinvol ervaren. Deel tijdens de lessen geen informatie met studenten die zij al weten, of die zij in hun eigen tijd eigen kunnen maken.  

Let er ook op dat er geen herhalingen in de leeractiviteiten zitten, ook dit kunnen studenten op een asynchroon moment doen wanneer zij daar behoefte aan hebben. Asynchroon kunnen zij bijvoorbeeld opgenomen lessen terugkijken, maar ze zouden ook aanvullende schrijfopdrachten of andersoortige opdrachten kunnen maken.

 

 

Gebruik diverse soorten media

Gebruik verschillende soorten media wanneer nieuwe stof wordt overgebracht op studenten; audio, video, teksten en afbeeldingen.  

Als ervoor gekozen wordt informatie visueel over te brengen, let er dan op de beelden visueel aantrekkelijk zijn. Dit houdt in dat er diversiteit zit in kleuren, pijlen en symbolen.

Maak hiervoor ook gebruik van open leermateriaal via Edusources.

 

 

Bouw je cursus zinvol op

Het is belangrijk dat de cursus een heldere en duidelijke opbouw heeft. Zorg ervoor dat de studenten weten wat de doelen zijn, van lesactiviteiten, van losse taken, maar ook de einddoelen moeten vanaf het begin helder en transparant gecommuniceerd worden. Zorg ervoor dat er richtlijnen zijn voor het behalen van deze doelen en dat het helder is wat de criteria zijn om uiteindelijk de cursus of het vak succesvol af te ronden.

 

 

Geef studenten ruimte om te verwerken

Studenten hebben tijd nodig om (nieuw) verkregen informatie te verwerken. Het is dus belangrijk dat de docent zorg draagt voor deze tijd en ruimte. Zorg dat er tussen zowel synchrone als asynchrone lesactiviteiten / momenten verwerkingstijd en ruimte is ingebouwd.  

 

 

Gebruik technologie die aansluit bij de student

Zowel tijdens als buiten de lessen gebruiken we steeds meer technologie.  Het is belangrijk dat de technologie die gebruikt wordt, het leren ondersteunt. Het is belangrijk dat  inzet van technologie het leerproces niet frustreert en daarmee tegenwerkt.  

Maak daarom gebruik van technologie die gebruiksvriendelijk is en neem de ruimte om hiermee studenten wegwijs te maken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld Mentimeter en Feedbackfruits.

 

 

Voeg flexibiliteit toe aan je cursus

Studenten vinden het prettig om een bepaalde keuzevrijheid te hebben, dit bevordert het leren en de motivatie. Zorg er dus voor dat in je vak of cursus enige vorm van flexibiliteit aangeboden wordt. Voeg naast de verplichte onderdelen ook optionele leeractiviteiten toe. Daarnaast kan onderscheid gemaakt worden tussen basisinformatie & verdiepende informatie