Benamingen onderdelen van een kraan.

Om met een kraan te werken zullen we de benaming van kraanonderdelen moeten kennen.


We zullen niet alle onderdelen bespreken, alleen de belangrijkste .

1)   Basis  - Base
5)   Draaikrans - Slewing ring
6)   Bedieningscabine - Operating cabin
7)   Boom - Jib / Boom ("Boem")
8)   Boom as - Jib axis
9)   Op- en aftopcilinder - Luffing cilinder
10) Hijsdraad - Runner wire maar ook in NL taalgebruik zo genoemd.
11, 12) Draadschijven, - wire pulley (ook wel sheave)
13) Draadtrommel, maar ook in NL taalgebruik gewoon (wire)drum genoemd.
16) Wartel/Swivel
18) Haak - Hook


De kraanhaak moet zo uitgevooerd zijn dat de sling er niet uit zichzelf uit kan schieten.
Dat kan middels een eenvoudig veerbelast klepje, zoals hier op de foto, maar bij grotere belasting zal dat misschien niet sterk genoeg zijn.
Daarvoor zijn kraanhaken zoals hieronder afgebeeld.
De last hangt aan het beweegbare gedeelte van de haak, zodat deze zich altijd zal sluiten wanneer er gewicht aan komt te hangen.
Wanneer er geen last aan hangt blijft de haak gesloten door zijn eigen gewicht.
Ook is de haak geborgd met een palletje. (Steekt er linksboven uit.)
Deze moet ingedrukt worden om de haak te kunnen openen.)
De sling kan er dus nooit uit schieten.
Dit type geniet de voorkeur, maar kost een veelvoud van de haak met het klepje.

Een kraanhaak is doorgaans flink zwaar uitgevoerd.
Deels omdat de onderdelen een flinke last moeten kunnen houden en dus groot uitvallen, maar ook omdat de haak dan beter onder controle te houden is.
Anders is de kans groot dat de haak bij het minste slingertje of zuchtje wind aan de haal gaat en dat komt de veiligheid uiteraard niet ten goede.
Een derde reden is dat de staaldraad netjes af- en op moet rollen van de trommel.
Dat gaat alleen als er een beetje gewicht aan hangt.

De meeste scheepskranen hebben twee haken.
(Deze zelfs drie.)
De hoofdhijs (main hoist) is geschikt voor zwaardere lasten, maar is langzaam, en de kleine (of hulp) hijs (auxiliary hoist) is voor de lichtere lasten, maar is een stuk sneller.
Dat "lichtere" kunnen we met een korreltje zout nemen.
De meeste schepen kunnen met de hulphijs nog wel een paar ton hijsen.
Vijf ton met de hulphijs is heel normal.