Begrippenlijst

Hieronder een begrippenlijst met de belangrijkste begrippen in dit katern.  

Bevolkingssamenstelling
Dit verwijst naar de structuur van een bevolking, meestal beschreven in termen van leeftijd, geslacht, etnische samenstelling, en soms ook beroep, opleidingsniveau, enz.

Bevolkingsdiagram
Een grafische weergave van de leeftijds- en geslachtsverdeling van een bevolking. De vorm van de piramide kan inzicht geven in de demografische kenmerken van de bevolking. Er zijn verschillende typen:
- Piramidevorm: Kenmerkend voor jonge bevolkingen met hoge geboorte- en sterftecijfers.
- Granaat-vorm: Kenmerkend voor bevolkingen met dalende geboortecijfers en een groeiend aandeel ouderen.
- Urn-vorm: Kenmerkend voor oudere bevolkingen met lage geboorte- en sterftecijfers.

Demografisch transitiemodel
Een theoretisch model dat de overgang van hoge geboorte- en sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers in een land beschrijft, vaak geassocieerd met economische ontwikkeling.

Demografische druk
De verhouding tussen de niet-werkende (jongeren en ouderen) en de werkende bevolking, vaak gebruikt om de economische belasting van de afhankelijke bevolkingsgroepen te meten.

Geboortecijfer
Het aantal levendgeborenen per 1000 inwoners per jaar. Weergegeven in promille (‰)

Geboorteoverschot
Een situatie waarin het aantal geboorten hoger is dan het aantal sterfgevallen in een bepaalde periode.

Natuurlijke bevolkingsgroei
De verandering in bevolkingsgrootte als gevolg van het verschil tussen geboortecijfer en sterftecijfer, zonder rekening te houden met migratie.

Ontgroening
Een afname van het aandeel jongeren in de bevolking.

Sociale bevolkingsgroei
Bevolkingsgroei rekening houdend met migratie (immigratie - emigratie) naast de natuurlijke bevolkingsgroei.

Sterftecijfer
Het aantal sterfgevallen per 1000 inwoners per jaar. Weergeven in promille (‰)

Sterfteoverschot
Een situatie waarin het aantal sterfgevallen hoger is dan het aantal geboorten in een bepaalde periode.

Vergrijzing
Een toename van het aandeel ouderen in de bevolking.