Stap 3: Sociale ongelijkheid

Het Caribisch gebied is een regio met een rijke culturele diversiteit, waar ook sprake is van vermenging van culturen tot een multiculturele samenleving. De historische invloeden hebben geleid tot etnische diversiteit en het ontstaan van bijzondere talen zoals de creooltalen. Cultureel erfgoed moet bewaard worden. Dit is ook onderdeel van de Sustainable Development Goals.

SDG’s, Sustainable development goals

Een einde aan armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering. Dat is de kern van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (VN) voor de periode van 2015-2030.

De SDG’s zijn de opvolging van de Millenniumdoelen die liepen van 2000-2015. Regeringsleiders van 189 landen spraken in 2000 af om vóór 2015 de belangrijkste wereldproblemen aan te pakken en formuleerden acht doelstellingen. Veel van deze doelstellingen werden toen niet gehaald. In 2015 zijn de Millenniumdoelen vervangen door Sustainable Development Goals (SDG). De doelen hebben meer aandacht voor milieuthema’s, vrede en veiligheid en economische ontwikkeling.

Met 17 doelen (zie bron 18) willen de landen die lid zijn van de VN een duurzame wereld voor iedereen bereiken, waarin niemand wordt buitengesloten. De doelen gelden voor alle landen die lid zijn en alle mensen die daar leven. De ambities zijn groot en het is een behoorlijke uitdaging. Het vraagt om inzet van overheid, bedrijven maar ook van burgers. Want als iedereen iets bijdraagt, pas dan is het omvangrijke plan haalbaar.

 

Bron 18: Duurzame ontwikkelingsdoelen


SDG’s toegepast op het Caribisch gebied

In de laatste rapportage van Nederland over de voortgang met de SDG’s stond onder andere het volgende over een aantal van de SDG’s (bron 19). Gebruik bron 20 om het rapport te bekijken over de voortgang van Aruba op het gebied van de SDG’s.

Bron 19
Update SDG’s Caribisch Nederland

Levensonderhoud en wonen in Caribisch Nederland (SDG 11)
- Het structureel verlagen of stabiliseren van de kosten van levensonderhoud in Caribisch Nederland is een belangrijke inzet van het kabinet. Hiertoe behoort onder andere de inzet op (sociale) woningbouw op alle drie de eilanden.

Tegengaan van armoede in Caribisch Nederland (SDG 1)
- Werk en sociale zekerheid zijn belangrijke elementen die bijdragen aan de bestaanszekerheid, in 2024 jaar zijn hier grote stappen op gezet.
- De materiële welvaart is relatief laag en het besteedbaar inkomen in Caribisch Nederland ligt tussen de 58 en 72% van het besteedbaar inkomen in Europees Nederland.
- Gemiddeld ligt de relatieve armoede op de eilanden 8 á 10 procentpunten hoger dan in Europees Nederland. De armoedekloof ligt daarmee op de eilanden 6 tot 16 procentpunten hoger dan in Europees Nederland.
- De inkomensongelijkheid is trendmatig afgenomen op Saba en Sint Eustatius tussen 2011 en 2022. Op Bonaire is de trend relatief stabiel, maar tikt ietsjes omhoog. Op Saba en Bonaire heeft één op de vijf inwoners moeite om rond te komen, en op Sint Eustatius geldt dat voor bijna één op de drie.
- De mediane koopkracht is op alle drie de eilanden achteruit gegaan in 2022.
- Desondanks zijn tussen de 62 en 76 procent van de inwoners van Caribisch Nederland tevreden met de financiële situatie.
- Het kabinet zet zich, conform het regeerprogramma, in om de bestaanszekerheid op de eilanden te verbeteren. Afgelopen jaar zijn grote stappen gezet door het wettelijk minimumloon in twee stappen met honderden dollars per maand te verhogen, een belangrijke extra impuls aan het verbeteren van bestaanszekerheid. Het kabinet werkt stapsgewijs om ook het sociale zekerheidsstelsel naar een gelijkwaardiger niveau ten opzichte van Europees Nederland te tillen.

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-1196620.pdf

 

Zoals eerder geschreven is behoud van cultureel erfgoed ook onderdeel van de SDG’s. Zo past het erkennen van meertaligheid en lokale talen bij SDG 4 over kwaliteitsonderwijs, omdat het erkennen van lokale talen bijdraagt aan inclusief onderwijs. Denk bijvoorbeeld aan het veranderen van de instructietaal in het Arubaanse onderwijs naar Papiamento.

Bron 20: In dit rapport is voor Aruba uitgewerkt per doel hoe ver ze zijn en wat de verbetering is ten opzichte van eerdere jaren.
https://www.deaci.aw/wp-content/uploads/2021/12/REPORT_SYNOPSIS_14122021.pdf


Alle SDG’s zijn gelijk, maar sommige SDG’s hebben voor de eilanden in het Caribisch Gebied meer prioriteit dan anderen. In bron 21 lees je drie voorbeelden van SDG 7, 9 en 14.

Bron 21: Voorbeelden van SDGs in het Caribisch Nederland

Eilanden in het Caribische gebied hebben vergelijkbare uitdagingen bijvoorbeeld minder fossiele brandstoffen, meer duurzaam toerisme, betere afvalverwerking en weerbaardere infrastructuur. Daarom werd eind 2015 het Centre of Excellence (COE) for Small Island Developing States (SIDS) opgericht. Eilanden kunnen veel van elkaar leren rondom de SDG’s en duurzame oplossingen. Zij kunnen voorbeelden zijn voor innovaties die wereldwijd kunnen worden ingezet.

SDG 7: Betaalbare en duurzame energie
Eilanden zijn vaak sterk afhankelijk van de import van fossiele brandstoffen. Curaçao is een van de pioniers in windenergie . Ook Aruba is met verschillende projecten, zoals zonnepanelenparken, goed op weg. Sint Eustatius gebruikt al 100% duurzame energie. Het COE heeft met allerlei partijen samengewerkt om kennis rondom SDG 7 en eilanden bij elkaar te brengen.

SDG 9: industrie, innovatie en infrastructuur
Eilanden zijn ook aantrekkelijke locaties voor innovatie, bijvoorbeeld door de wat kleine omvang van een eiland en diversiteit van culturen. In het project Smart Community Aruba, worden verschillende kanten van duurzaam wonen in de praktijk getoetst. Als kruispunt van drie continenten, zijn de ABC-eilanden (Aruba, Bonaire en Curaçao) interessante testmarkten voor innovatieve ideeën. De resultaten kunnen later ook op andere plekken ter wereld van pas komen.

SDG 14: leven in het water
Eilanden noemen zichzelf liever Big Ocean States dan Small Island States. Niet gek, aangezien ze gemiddeld tachtig keer meer zeeoppervlak hebben dan land. De oceaan en bijbehorende stranden en marine biodiversiteit zijn erg belangrijk voor de grote toeristische sector. Ook hier kunnen eilanden innovators zijn voor de SDG’s. Misschien heel verrassend maar één van de duurzaamste hotelresort ter wereld ligt op Aruba het Bucuti & Tara Beach Resort. Van rietjes tot zonne-energie tot kartonhergebruik, aan alles is gedacht; en vaak voordat het ‘moest’ De eigenaar van dit resort, Ewald Biemans, zegt steevast: “Wij zitten in de natuur business, niet de toerisme business.” Dat raakt ook weer andere SDG’s, zoals SDG 12 (verantwoorde consumptie en productie).

 

Sociale ongelijkheid
Diversiteit gaat echter ook gepaard met sociale ongelijkheid. Met sociale ongelijkheid worden de grote en ongewenste verschillen bedoelt in welvaart en ontwikkelingskansen tussen groepen in een bevolking. Het gaat dan over de ongelijke verdeling van middelen, kansen, rechten, priviléges en toegang tot basisbehoeften in een samenleving, zoals onderwijs of gezondheidszorg. Deze ongelijkheid kan ontstaan door verschillende factoren zoals inkomen, opleidingsniveau, etniciteit, geslacht en leeftijd.

In het Caribisch gebied is er op diverse eilanden en tussen de eilanden sprake van sociaaleconomische ongelijkheid waarbij sommige mensen toegang hebben tot bijvoorbeeld beter onderwijs en betere gezondheidsvoorzieningen dan anderen. Nazaten van tot slaaf gemaakten en minderheidsgroepen hebben in de maatschappij structureel minder toegang tot onderwijs, hebben minder politieke invloed en krijgen moeilijker een goede baan. Als gevolg hiervan ontstaat er een kansenongelijkheid. Uiteraard speelt hierin ook de omvang van een eiland een grote rol, daarmee wordt de grootte van het eiland en het aantal inwoners bedoeld, maar ook de historische, politieke en culturele omstandigheden.

Hier passen de volgende SDG’s bij:
- 1, geen armoede
- 5, gendergelijkheid, aangezien sommige groepen in de maatschappij structureel benadeeld worden
- 10, het verminderen van ongelijkheid. Hierbij staat aanpakken van etnische ongelijkheid en sociale uitsluiting centraal

Vragen

 

Gebruik bron 22.

Bron 22: Human Development Index

Wereldwijd zijn de sociale-economische verschillen groot. Omdat het lastig is om zomaar landen te vergelijken is de HDI (Human Development Index), oftewel de index van menselijke ontwikkeling bedacht door een Pakistaanse econoom. De HDI of VN-index is een cijfer van 0 tot 1, die berekend wordt door een combinatie van inkomen, levensverwachting en onderwijs.  Hoe meer richting het cijfer 1, hoe beter het is gesteld met het gemiddelde welzijn van mensen in een land. Een kenmerk zoals mensenrechten wordt niet meegenomen in dit cijfer.
De ernst en oorzaak van de verschillen welzijn variëren van land tot land en kunnen ook verschillen zijn binnen een land, aangezien het om een gemiddelde gaat.

Land

VN-index

Plek op lijst van 191 landen

Zwitserland

0,962

1

Nederland

0,941

10

Verenigd Koninkrijk

0,929

18

Verenigde staten

0,921

21

Bahama's

0,812

55

Dominicaanse republiek

0,767

80

Land

VN-index

Plek op lijst van 191 landen

Cuba

0,752

83

Suriname

0,730

99

Jamaica

0,709

110

Venezuela

0,691

120

Haïti

0,535

163

Zuid-Soedan

0,385

191

Bron: https://hdr.undp.org/data-center/country-insights#/ranks

In het Caribisch gebied zijn de verschillen in welzijn groot.

1 Geef twee verschillende verklaringen voor het ontstaan van deze sociale ongelijkheid in het Caribisch gebied tussen landen, maar ook binnen een land.

Tip: Je kunt bijvoorbeeld denken aan de historische erfenis, toerisme, de geografische ligging en nog veel meer.

 

Elk land heeft zijn eigen Sustainable development goals die (verder) ontwikkeld moeten worden. Zelfs landen als Zwitserland of Nederland die hoog op de HDI-index scoren moeten toch nog werken om alle doelen die gesteld zijn voor 2030 te halen. In Nederland gaat het over het algemeen goed met de doelen werk, onderwijs, gezondheid en rechtsstaat, maar er moet nog veel gedaan worden aan de doelen 14 en 15 die te maken hebben met de biodiversiteit en natuur. Ook jouw land geeft prioriteiten aan bepaalde duurzame ontwikkelingsdoelen.
In deze opdracht ga je uitzoeken welke dat zijn. Als je dat wilt, kun je samenwerken met een klasgenoot.
Handige website om te gebruiken zijn:


Beantwoord de volgende vragen.

2 Welke Sustainable Development Goals krijgen de meeste aandacht in jouw land?

3 Welke Sustainable Development Goals vind jij het meest belangrijk? Licht je antwoord toe.

4 Kijk nu naar alle 17 Sustainable Development Goals die gesteld zijn door de VN. Als jij het voor het zeggen had op jouw eiland, zou je dan andere Sustainable Development Goals hebben gekozen? Welke? Licht je antwoord toe.

5 Op welke manier zou jij nu al kunnen bijdragen aan de Sustainable Development Goals die je gekozen hebt bij vraag 4? Of: Als jij denkt dat je niet iets kan bijdragen, kan je dan toelichten waarom jij hier geen invloed op hebt.