Examenvragen

Maak de volgende examenopgaven.

Opgave – Scheepvaart in het Caribisch gebied – HAVO 2019-1

Bij deze opgave horen de bronnen 1, 2 en 3.

Bron 1
Screenshot van www.shiptracker.live (bezocht op 8 november 2018)

 

 

Bron 2
Advertentie van Höegh Autoliners

Wij regelen het voor u! Höegh Autoliners Shortsea Americas heeft verbinding met meer dan 20 bestemmingen in het Caribisch gebied. Via onze hubs in Kingston, Jamaica en Pointe-à-Pitre, Guadeloupe verbinden wij onze intercontinentale roroschepen met China, Korea, Japan, Europa en het Midden-Oosten.

Vrij naar: http://www.caribbeanmaritime.com/images/downloads/Caribbean_Maritime_34.pdf

 

Bron 3
Een illustratie van een intercontinentaal roroschip

‘Roro’ staat voor roll on / roll off. Deze schepen kunnen een groot aantal voertuigen transporteren.

bron: https://penbrokemarine.files.wordpress.com/2014/11/images.jpg

 

Gebruik bron 1.

In economische zin spelen de Caribische landen een relatief kleine rol in de wereld. Maar de Caribische Zee is een druk bevaren zee en belangrijk voor de wereldeconomie.
1 Geef twee redenen hiervoor.

Gebruik bron 2 en bron 3.

Bron 2 is een advertentie in het magazine van de Caribbean Shipping Association. De advertentie is van Höegh Autoliners, een bedrijf dat gespecialiseerd is in het mondiale transport van auto’s. Voor dit transport gebruikt men zogenaamde roroschepen (zie bron 3). Daarnaast is in bron 2 sprake van hubs, als onderdeel van een ‘hub and spoke’-systeem. Höegh Autoliners past het ‘hub and spoke’-systeem toe op het transport van auto’s naar en binnen het Caribisch gebied. Hierbij zijn er verbindingen van een grote haven (de hub) met een aantal kleinere havens (spokes).
2 Omschrijf het ‘hub and spoke’-systeem van Höegh Autoliners naar en binnen het Caribisch gebied. Geef daarbij aan in welk deel van dit ‘hub and spoke’-systeem de roroschepen worden gebruikt.

Gebruik bron 2.

Vanwege het ‘hub and spoke’-systeem van Höegh Autoliners zijn de verschillen in de transportkosten tussen Caribische landen niet groot. Echter, de consument in het ene land moet een (veel) hogere prijs betalen dan de consument in het andere land, voor precies dezelfde auto.
3 Leg uit hoe het komt dat de consument in het ene land meer moet betalen voor een auto dan een consument in een ander land. Geef in je antwoord een oorzaak-gevolgrelatie.

 

Opgave – Kies het (Britse) Caribisch gebied! – HAVO 2013-1

Gebruik bron 4 en bron 5.

Bron 4
Kies het (Britse) Caribisch gebied!

Caribische bananen worden geteeld op kleine familiebedrijfjes die gebruik maken van meer duurzame productiemethoden dan op de enorme monocultuur plantages in Latijns-Amerika. Sinds 1993 zijn zo'n 15.000 van deze Caribische familiebedrijven failliet gegaan. Als de handel in bananen op de Windward Islands verdwijnt, zullen alle inspanningen van de afgelopen jaren om de producenten te ondersteunen ook verdwijnen. Bijna 90% van deze bananen draagt nu het Fairtrade keurmerk en wordt verkocht tegen een prijs die ervoor zorgt dat de teler een fatsoenlijk inkomen heeft maar ook zijn werknemers goed kan betalen om zo een bijdrage te leveren aan de lokale gemeenschap. Het is dankzij de steun van de Britse consumenten dat kleine boeren in het Caribisch gebied in staat zijn geweest om dit Fairtrade initiatief vanuit het niets op te bouwen in het laatste decennium. Bananen uit de Britse Bovenwindse Eilanden die deel uitmaken van de ACP-landen (ook wel ACS-landen genoemd) hebben van vroeger uit al toegang tot de Europese Unie, in tegenstelling tot bananen uit Latijns-Amerika. Echter, na een bitter handelsconflict van meerdere jaren in de Wereldhandelsorganisatie (WTO) is de regeling van de EU veranderd waardoor het nu nog moeilijker is voor het Caribisch gebied om te concurreren. De Bovenwindse Eilanden zijn nu van plan om 100% Fairtrade productie te bereiken maar het voortbestaan zal afhangen van de loyaliteit van de supermarkten om de balans recht te houden, voor zover de supermarkten dat nog niet hebben gedaan.

bron: vrij naar http://www.bananalink.org.uk/choose-caribbean

 

Bron 5
Atlaskaart De Wereld – Politiek: Samenwerking

Bron: Grote Bosatlas 54e editie, kaart 238A


Bestudeer bron 5.

Het verdrag van Lomé in 1975 betekende de oprichting van de ACP (ook wel ACS). Deze associatie met de Europese Unie (EU) heeft enerzijds geleid tot een verkleining van de verschillen tussen centrum en periferie, anderzijds tot een toename van de verschillen binnen de periferie.
1 Verklaar beide ontwikkelingen.

Een belangrijk doel van de Wereld Handels Organisatie (WTO) is bemiddeling in handelsconflicten, zoals het conflict tussen Latijns-Amerikaanse en Caribische bananenproducenten.
2 Geef aan welke protectiemaatregel van de EU veranderd is na bemiddeling van dit handelsconflict.

De tekst van bron 4 is gericht op consumenten van het Gemenebest van Naties (Commonwealth of Nations). Enkele Caribische eilanden van het Gemenebest van Naties maken geen deel uit van de ACP, maar hebben wel toegang tot de Europese markt.
3 Noem twee van deze eilanden(groepen).
Geef aan waarom deze eilanden(groepen) wel toegang hebben tot de Europese markt.

 

Opgave – Bahama’s: handel – HAVO 2014-1

Gebruik voor deze opgave bron 6, 7 en 8.

Bron 6
Handelsgegevens van de Bahama’s

Bron: statistics.bahamas.gov.bs/

 

Bron 7
Belangrijkste importproducten

  • Aardolie en fossiele brandstoffen :           24%
  • Machines en transportmiddelen :             19%
  • Andere industrieproducten :                    14%
  • Voedsel en levende dieren voor vlees :     13,3%

Bron: statistics.bahamas.gov.bs/

 

Bron 8
Belangrijke handelspartners van de Bahama’s (2012)

Handelswaar in miljoenen Bahama dollars (1 B$ = 1 US $)

Bron: statistics.bahamas.gov.bs/

 

De handelsgegevens van de Bahama’s vertonen dezelfde kenmerken als die van de meeste landen in het Caribisch gebied.
1 Noem twee van deze kenmerken.

De Bahama’s drijven met drie landen de meeste handel.
2 Noem hiervoor de belangrijkste reden.

Op de lijst van belangrijkste handelspartners van de Bahama’s ontbrak 20 jaar geleden één land dat wel op de lijst van 2012 staat.
3 Welk land is dit en door welk mondiaal proces is dit land een belangrijk handelspartner geworden van het Caribisch gebied?

 

 

 

Opgave – Handel en ontwikkeling in het Caribisch gebied – HAVO 2015-1

Gebruik bron 9.

Bron 9
Enkele gegevens van 5 landen in het Caribisch gebied (2009)

Bron: vrij naar http://atlas.media.mit.edu/explore/tree_map/hs/import/tto/show/all/2009/


Als je op het internet naar statistische informatie over het Caribisch gebied zoekt, kom je op sommige Caribische websites verschillende namen van gebieden en eilanden niet tegen. Dit kan verklaard worden door de staatkundige positie van deze gebieden/eilanden.
1 Noem twee namen van zulke gebieden/eilanden en verklaar hoe het komt dat je ze niet tegenkomt in de statistieken.

Gebruik bron 9.
De exportgegevens en de gegevens over de handelspartners in deze bron geven een aanwijzing voor een internationale arbeidsdeling (of taakverdeling).
2 Geef aan

  • wat deze internationale arbeidsdeling inhoudt;
  • wat het effect is van deze arbeidsdeling op de handelsbalans van deze (ei)landen.

Gebruik bron 9.
Globalisering heeft veranderingen gebracht in handelsstromen, ook in de handel van en naar het Caribisch gebied.
3 Leg met behulp van gegevens uit bron 9 uit, hoe globalisering de handelsstromen heeft veranderd.