Begrippenlijst

Hieronder een begrippenlijst met de belangrijkste begrippen in dit katern.

Aardbeving: een trilling in de aardkorst

Aardverschuivingen: een massabeweging waarbij sediment onder invloed van de zwaartekracht naar beneden schuift, rolt of valt.

Caldera: een grote komvormige krater ontstaan door een zeer explosieve uitbarsting

Caribische plaat: een stuk aardkorst in het Caribisch gebied

Convergente plaatgrens: twee aardplaten bewegen naar elkaar toe

Divergente plaatgrens: twee aardplaten bewegen uit elkaar

Effusief (vulkanisme): zeer rustig vulkanisme

Eilandenboog: een rij vulkanische of sedimentaire eilanden op de oceaanbodem, afhankelijk van de ontstaanswijze

Endogeen: krachten van binnenuit op de aardkorst inwerken

Exogeen: krachten van buitenaf die de aardkorst veranderen

Explosief (vulkanisme): krachtig, gevaarlijk vulkanisme

Horst: een deel van de aardkorst dat langs een breuk omhoog wordt geduwd

Hazard management: het beleid om (ernstige) schade bij natuurrampen te voorkomen

Hotspot: een plek op aarde (niet bij een plaatgrens) waarbij een mantelpluim door de (dunne) aardkorst heen komt en voor vulkanisme zorgt.

Lahar: as en lava vermengd met water leidt tot een soort modderstroom

Lithosfeer: de aardkorst en het bovenste gedeelte van de mantel

Moment-magnitude schaal: een schaal die wordt gebruikt om de kracht van aardbevingen te meten, wordt vooral gebruikt bij zware aardbevingen

Platentektoniek: een geologisch verschijnsel waarbij aardplaten ten opzichte van elkaar kunnen bewegen

Pyroclastische stroom: een grote wolk van lava, as, rotsen en gas. De wolk stijgt vaak uit boven de vulkaan, maar kan ook instorten en langs de helling van de vulkaan naar beneden stromen

Risicoanalyse (rampen: frequentie en intensiteit): een onderzoek naar het risico bij natuurrampen of het gevaar voor schade en/of slachtoffers

Risicoperceptie (afhankelijk van individuele kenmerken): de inschatting van inwoners over hoe vaak een natuurlijke ramp kan gebeuren of hoeveel slachtoffers een ramp kan veroorzaken

Sedimentaire boog: een boog die zich parallel aan de vulkanische boog bevindt en die opgebouwd is uit vulkanische sedimenten

Seismische activiteit: het plotselinge bewegen / trillen van de aardkorst, ook wel aardbeving genoemd

Slab pull: het proces waarbij de wegzakkende oceaanbodem door zijn gewicht de rest van de aardplaat de mantel intrekt.

Slenk: een deel van de aardkorst dat langs een breuk naar beneden is gezakt

Stratovulkaan: een vulkaan die afwisselend uit lagen as en lava is opgebouwd en hierdoor een kegelvorm krijgt

Subductie: het proces waarbij een plaat onder de andere plaat duikt

Transform: twee aardplaten schuiven langs elkaar

Trog: een diepe en smalle kloof op de zeebodem als gevolg van subductie

Tsunami: een hoge golf als gevolg van een aardbeving op de oceaanbodem

Vulkaan: ophoping van gestolde lava rond de plek waar gloeiend magma omhoog komt uit de diepe ondergrond

Vulkanische boog: een boog met verschillende (vulkanische) eilanden, gevormd door platentektoniek