Doorsnede van een kompas

Een kompas is ondanks zijn eenvoudige werking best een gecompliceerd instrument.

 

Vooral het draaibare gedeelte is gevoelig.
De kompasroos drijft als het ware op de kompaspen, maar nét niet.
Dit beperkt de slijtage aan iridium punt.
In de drijver zit een heel klein "plaatje" van safier, een diamantachtige edelsteen.
Op deze manier wordt de slijtage tot een minimum beperkt, maar kan de kompas roos ook bijna wrijvingsloos draaien.
En dat is heel belangrijk voor ons doel.

Omdat de roos zo gemakkelijk kan draaien zou het zonder vloeistof alle kanten op dansen.
Op die manier zou het onmogelijk zijn om er op te varen.

Daarom is de ketelruimte ("nachthuis") gevuld met vloeistof.
Deze vloeistof verschilt een beetje van samenstelling per fabrikant maar is meestal een mengsel van glycerine (vloeibaar kaarsvet) voor de stroperigheid en alcohol die voorkomt dat de glycerine slecht wordt.

Een oude zeemanstruc is om de ketel op te vullen met wodka of jenever als er onverhoopt vloestof verdampt is.