Verbranding van papier
Als je een vlammetje bij een stuk papier houdt, zie je het papier verdwijnen. Het papier reageert met zuurstof uit de lucht. Maar er komt ook iets in de plaats: naast een klein beetje koolstof in de as en de rook ontstaan voornamelijk waterdamp en het onzichtbare gas koolstofdioxide. Het papier is verdwenen en daar zijn koolstof, koolstofdioxide en water voor in de plaats gekomen. Verbranding is dus een chemische reactie
We spreken van een chemische reactie als beginstoffen verdwijnen en nieuwe stoffen worden gevormd.
De stoffen die bij een chemische reactie verdwijnen, noem je de beginstoffen. De stoffen die onstaan noem je de reactieproducten. Je kunt dit in een reactieschema weergeven. In een reactieschema staan de beginstoffen voor de pijl en reactieproducten achter de pijl. De pijl zelf geeft aan dat er een chemische reactie heeft plaatsgevonden.
beginstoffen → reactieproducten
Bij het verbranden van papier zijn papier en zuurstof de beginstoffen. Koolstof, waterdamp en koolstofdioxide zijn de reactieproducten. Het reactieschema met toestandsaanduidingen voor de verbranding van papier ziet er dan als volgt uit:
papier (s) + zuurstof (g) → koolstof (s) + water (g) + koolstofdioxide (g)
Ook bij het maken van wijn vindt een chemische reactie plaats. De alcohol in wijn wordt geproduceerd door gistcellen. Zij gebruiken glucose, de suiker in druiven, als brandstof. In die gistcellen treedt een chemische reactie op, waarbij glucose verandert in koolstofdioxide en alcohol.
glucose (aq) → koolstofdioxide (aq) + alcohol (aq)