Friesland, Nederland

Een typisch voorbeeld van Friesland: veel water, groen weiland en een klein dorpje

Voor de laatste locatie kijken we naar iets dichterbij huis: de provincie Friesland. Specifiek de regio tussen Harlingen, Bolsward en Franeker.

Algemeen

Friesland behoort tot één van de twaalf provincies van Nederland en bevindt zich in het noordwesten. De hoofdstad is Leeuwarden en in het noorden is de Waddenzee en aan de linkerkant bevindt zich het IJsselmeer dat door de Afsluitdijk, een belangrijke verbinding met Noord-Holland, wordt gescheiden. Er zijn meerdere (snel)wegen die door de provincie lopen, net als spoorlijnen. Er zijn ook meerdere meren, sloten en kanalen. Harlingen, Bolsward en Franeker zijn drie van de elf Friese steden. In deze steden wonen 10.000-20.000 mensen. Het gebied hiertussen is vooral groen met kleinere nederzettingen met een maximum van 5.000 inwoners of minder. Het bodemgebruik is ook te lezen van onderstaande kaart. Het gebied bestaat voor een deel uit akkerbouw, tuinbouw en verder grasland. Zie voor al deze informatie de kaart hieronder.

Zie de overzichtskaart 14 van Alcarta en kaart 20-21 van de Grote Bosatlas. Ook kan je de kaart van Google Earth gebruiken Friesland

Hoogte

Het hele betreffende gebied ligt onder zeeniveau, zoals in kaart 16 van Alcarta en op kaart 18 van de Grote Bosatlas is te zien

Geologie & geografie

Het gebied bestaat uit zowel jonge zandige zee-afzettingen als jonge kleiige zee-afzettingen. De Waddenzee bevat dan weer oude zee-afzettingen. Er zijn geen aardplaten in de beurt die kunnen zorgen voor aardbevingen en ander natuurgeweld. Wel zijn er verderop in het oosten van Groningen aardbevingen, maar dan als het gevolg van gaswinning. Zie hiervoor kaart 29E van Alcarta en kaart 18 van de Grote Bosatlas.

Klimaat

In januari is de gemiddelde temperatuur rond de 3,5 graad dat is gemeten tussen 1991-2020. In diezelfde jaren is de gemiddelde temperatuur in juli op 17,5 graad gemeten. Het is hier dan ook een zeeklimaat. Zie kaarten 22A en E van Alcarta en kaarten 38A en 39A van de Grote Bosatlas.

Bevolking

In dit gebied wonen niet veel mensen dicht op elkaar, namelijk 144 inwoners per km2. Dat is de laagste bevolkingsdichtheid in Nederland en die ook in andere delen in het noorden van het land voorkomt. Zie kaart 38B van Alcarta en 47A van de Grote Bosatlas. De bevolkingsgroei ligt dan wel weer vrij hoog. Zise kaart 40K van Alcarta en 46D van de Grote Bosatlas.

Het bruto binnlands product ligt in deze regio vrij laag met een gemiddelde van 25.479. Zie kaart 52D van Alcarta en 51G van de Grote Bosatlas. Al groeit het wel met 10% Het zou ermee te maken kunnen hebben dat er vrij veel landelijk gebied is en veel mensen werken er als boer. Het type landbouwbedrijf wat er vooral veel voorkomt zijn voor de graasdieren wat weer te verklaren is met het vele grasland. Zie kaart 54A van Alcarta en 52A-I van de Grote Bosatlas.

Gevolgd door de akkerbouw wat redelijk veel voorkomt. Er zijn in dit gebied in 2020 meer dan 500 akkerbouwbedrijven die gemiddeld zo´n 50 hectare per bedrijf hebben. Zie kaart 54D van Alcarta.  Het gevolg is, dat er ook veel uitstoot van methaan per jaar is in kilo´s per 25 km2, zie kaarten 54 A-I van Alcarta. De visserij is vervolgens een belangrijke inkomstenbron voor de havenstad Harlingen met 90 miljoen euro aan omzet met 100 visserschepen. In de regio is deze stad vervolgens belangrijk voor werk.

Voor mijnbouw en industrie is er in dit gebied enkel de mijnbouw van zeezout. Andere industrie is niet aanwezig. Zie kaart 55 van Alcarta en 53 van de Grote Bosatlas. In de kenniseconomie werken op het laagste punt 66 en op het hoogste punt 252 mensen in de kenniseconomie dat zich vanuit Leeuwarden over de provincie uitspreidt. Zie kaart 58 van Alcarta en 54B van de Grote Bosatlas. Er bevinden zich ook redelijk veel mensen in dit gebeid die in de creatieve dienstverlening werken. Zie kaart 58B van Alcarta en 55C van de Grote Bosatlas.

Energie

In het gebied loont het zeker om met zonnepanelen zonne-energie op te wekken. Er is namelijk heel veel zon, meer dan de omliggende gebieden. Zie kaart 57F van Alcarta. Dit geldt ook voor het vangen van wind het om te zetten in wind-energie. Zo staan er ook al een heleboel windmolens direct aan de kust, maar vooral veel in het IJsselmeer. Zie kaart 57H van Alcarta.

Conclusie

Het gebied Harlingen, Franeker, Bolsward en daartussen bestaat uit stedelijk gebied in de drie steden en bevat daartussen vooral landelijk gebied. Er is een spoorlijn en snelweg van Leeuwarden die via Franeker in Harlingen komt. Daarnaast zijn er ook autowegen dus er zijn goede verbindingen. In dat landelijke gebied zijn vooral veel akkerboeren en veeteelt. Daar wordt ook vooral geld mee verdiend. Verder is in specifiek Harlingen dat aan zee ligt de visserij belangrijk, maar ook de creatieve dienstverlening is belangrijk voor de economie. Het is echter niet een belangrijk economische gebied voor heel Nederland zelf het en het BBP ligt ook lager. Het is een relatief rustig gebied met niet mega veel inwoners waar veel zon en wind, ook door het zeeklimaat, en dat is weer handig is voor het opwekken van duurzame energie.

Voor de bewoners in dit gebied zijn veel voorzieningen te vinden. In de drie steden zijn allerlei supermarkten, sportscholen, scholen en recreatie voorzieningen. Het tussenliggende gebied bevat juist veel natuur wat rust kan geven. Daarnaast kan men bij onder andere Harlingen naar de kust om van de zee te genieten. Voor een diversiteit aan winkels en grotere instellingen moet men wat verder reizen: naar Leeuwarden. Dit alles zorgt voor een optimale leefbaarheid voor de bewoners.