Een plant bestaat uit verschillende delen. Veel daarvan kun je eten of gebruiken voor de sier. Om die delen te gebruiken, moet je ze oogsten.
Voorbeelden van oogstbare delen zijn:
Bekijk het filmpje
Een kweker oogst de hele plant of een deel van een plant. Sommige delen kan je eten.
Zo kun je bijvoorbeeld het volgende oogsten:
Oogsten
Het tijdstip van het oogsten is afhankelijk van een aantal factoren.
Oogsten kun je op verschillende manieren doen. Bij producten die snel beschadigen, zoals tomaten en aardbeien wordt dit met de hand gedaan. Bij producten die stevig zijn (aardappels, planten/bomen) worden machines gebruikt.
Handmatig oogsten is arbeidsintensief en kost veel tijd. Als het even kan, gebruikt een kweker dan ook een machine. Maar een oogstmachine is weer heel duur in aanschaf. Alleen bij grote percelen is een oogstmachine rendabel.
Sorteren:
Na de oogst haal je eerst de beschadigde of ‘slechte’ producten eruit. Vervolgens worden de producten gesorteerd. Het gaat hier om:
Sorteren kun je met de hand doen, maar dat kost veel tijd. Er zijn dan ook allerlei sorteermachines waarmee je producten kunt sorteren. Een machine werkt sneller en maakt minder fouten dan een mens. Mensen blijven altijd nodig om de machine af te stellen, klaar te zetten en te controleren.
Bewaren:
De geoogste producten worden opgeslagen, voordat deze verder verwerkt worden. Dit wisselt per product. Hierbij moet je letten op:
Door te koelen kun je voorkomen dat micro-organismen zich kunnen ontwikkelen. Deze veroorzaken bederf bij groente en fruit.
Ook de luchtvochtigheid is heel belangrijk. Sommige producten bewaar je heel droog (aardappels), andere juist vochtig (bladgroenten). Aardappels bewaar je ook in het donker, in het licht worden ze groen.
Om producten bij de juiste temperatuur en lochtvochtigheid te kunnen bewaren, worden ze in speciale ruimtes bewaard. Bijvoorbeeld een koelcel of een bewaarschuur zijn. Met een klimaatcomputer kun je hier de luchtvochtigheid en de temperatuur regelen.
Verpakken:
Geoogste producten worden uiteindelijk verpakt. Zo blijft het product schoon, zorgt voor bescherming bij het transporteren en het is gemakkelijker te vervoeren. De verpakking wisselt per product. Kwetsbare producten, worden in stevig materiaal verpakt om te voorkomen dat het beschadigt.
Bekijk de filmpjes over de oogst van verschillende soorten gewassen
Deze video's heb je nodig voor de opdracht.
Uienoogst
Maïsoogst
Aspergeoogst
Hoe worden aardappels geoogst
Aardappeloogst van het veld naar de winkel