Aardewerk

Aardewerk
De allerbekendste aardewerken objecten in China zijn misschien wel de soldaten van het terracotta leger in Xi’an. De eerste keizer van China werd in Xi’an begraven en kreeg in zijn graf talloze schatten mee. Een leger van duizenden soldaten en honderden paarden moest hem beschermen. Deze sculpturen waren dus niet bedoeld om te zien door een publiek. De beelden van soldaten zijn op bijna industriële wijze gemaakt. Ze bestaan uit verschillende onderdelen – sokkel, benen, romp, armen, hoofd – waar vaste mallen voor werden gebruikt. Door steeds een andere combinatie te kiezen en door te variëren in hoofdtooi en haar, lijkt het alsof het allemaal individuele beelden zijn.

 

Vragen
In welke stad staat het terracotta leger?
Waar was het leger voor bedoeld?

Chinees keramiek (aardewerk en porselein) werd veel gemaakt tijdens alle dynastieën, maar veranderde door de eeuwen heen van vorm en kleur. Beroemd zijn de paarden uit de Tang-dynastie, die geglazuurd werden met drie kleuren: bruin, groen en geel (of soms bruin, groen en roomwit).

 

In de Ming-dynastie kennen we van het blauw-witte porselein, dat zo geliefd was in Europa dat het niet alleen geïmporteerd werd door de Oost-Indische Compagnie, maar ook gekopieerd werd door ambachtslieden in Delft.






 

Niet alleen het glazuur bepaalde het aanzien en de kwaliteit van keramiek. De klei die gebruikt werd speelde ook een belangrijke rol. Uit de klei van Yixing worden al eeuwen theepotten gemaakt, omdat deze ongeglazuurde klei de theegeur en –smaak goed opnemen. De thee krijgt in een Yixing pot “een complexe smaak,” zeggen de fans. In de 17e eeuw waren Yixing theepotten ook populair in Europa.

Wat bepaalde de kwaliteit van keramiek?
Wat werd er vooral tijdens de Tang-dynastie gemaakt?
Wat werd er vooral tijdens de Ming-dynastie gemaakt en ook in Nederland in Delft verkocht?


Porselein (cí, 瓷) wordt op veel hogere temperaturen gebakken dan aardewerk (táo, 陶) en is daardoor sterker. Belangrijke eigenschappen van porselein zijn: het is wit, zeer glad en als je het tegen het licht houdt kan je er en beetje doorheen kijken. Van porselein kan je hele dunne theekopjes maken, wat met gewoon aardewerk onmogelijk is. Voor het produceren van porselein is de grondstof kaolin nodig en die is vooral in Zuid-China te vinden. De meest bekende stad waar porselein wordt vervaardigd is Jingdezhen. Tijdens de Ming-dynastie stonden de belangrijkste ovens in Jingdezhen onder controle van de keizer, waardoor het porselein het stempel ‘keizerlijk’ kreeg.

Vragen
Wat zijn de karakters voor porselein en aardewerk in het Chinees?
Wat zijn eigenschappen van porselein?
Waarom kreeg porselein de stempel 'keizerlijk'?

De porseleinen vazen en schalen hebben een witte ondergrond en zijn beschilderd met blauwe kobaltverf. Omdat er van kobalt niet veel was, werd er in de vroege Ming spaarzaam mee omgegaan. Pas in de latere Ming zie je veel met blauw gedecoreerde objecten. Voor de keizer waren natuurlijk alleen de meester-schilders goed genoeg. Populaire motieven waren draken, golven, vogels, vissen en bloemen, maar er zijn ook vazen en schalen met landschappen en mensen.

 

Vragen
Met wat voor verf is porselein beschilderd?
Waarom was dit een speciale soort verf?