Werkdag opdracht

Verlicht absolutisme

Het verlicht absolutisme is een mengelmoes van een manier van denken en een manier van besturen. De Verlichting en het absolutisme zijn twee losse manieren van denken en doen die samen zijn gekomen. Je gaat als eerst ontdekken wat absolutisme betekend, daarna wat de Verlichting precies is en vervolgens gaan we deze twee samenvoegen.

 

Absolutisme

Kort gezegd betekend het absolutisme het volgende: "een regeringsvorm waarbij er één persoon aan de macht is, diegene hoeft bij niemand hun verantwoording af te leggen." Met het afleggen van verantwoording wordt bedoelt dat de vorst niet aan het volk of aan het parlement (een groep mensen die voor de vorst/het land werken) hoeft uit te leggen waarom hij bepaalde keuzes heeft gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwe wet, dan hoeft de vorst niet uit te leggen waarom deze wet moet worden ingevoerd.

Lodewijk XIV (14de) was hier een voorbeeld van. Toen hij koning was hield hij zich vooral aan droit divin. Dat houdt in dat hij alleen verantwoording af hoefde te leggen aan God, want hij was door God naar de aarde gestuurd om zijn rijk (Frankrijk) te besturen.

De Verlichting

De Verlichting is een naam van een nieuwe stroming in de 18de eeuw. Bij deze stroming horen een aantal nieuwe manieren van denken over bijvoorbeeld de wetenschap, het leven en het bestuur van een land. Vooraan staat optimistisch denken, hiermee wordt bedoeld dat mensen op een positieve manier naar verschillende zaken kijken. Ook het rationeel denken was een belangrijk onderdeel van de Verlichting. Als we spreken over rationeel denken wordt vaak gezegd dat het gaat over: 'logisch nadenken en het verstand gebruiken'.

 

Verlicht absolutisme

Tijdens de Verlichting waren er vorsten die mee gingen met deze stroming. Zij konden zich wel vinden in dat rationeel en optimistisch denken! Deze vorsten wilden dus met verlichte ideeën het land gaan besturen, maar daarbij wel zelf de macht willen behouden.

Lodewijk XVI

Ontmoet de vorsten!

Jullie gaan nu onze vorsten ontmoeten. Zij laten een ontmoetingsprofiel zien van zichzelf. Ze vertellen jullie wat over hun gezin, de manier waarop zij hebben geregeerd en hoe ze aan hun einde zijn gekomen. Deze teksten heb je als voorbereiding nodig voor de eindopdracht. Maak dus aantekeningen als je dat handig vindt. 

Lodewijk XVI

Naam: Lodewijk XVI
Land: Frankrijk
Aan de macht: 1774-1789
Gezinsleven: getrouwd met Marie Antionette (Maria Antonia van Habsburg-Lotharingen). Zij hebben samen vier kinderen gekregen: Marie Thérèse Charlotte (Madame Royale), Lodewijk Anton van Bourbon (dauphin (prins) van Frankrijk), Lodewijk Karel (werd na de dood van Lodewijk Anton van Bourban de dauphin) en Sophie Beatrix Hélène.
Moderniseringagenda van zijn vader: Lodewijk streefde naar rationalisering van het bestuur, de economie op te laten leven en de rechtspraak menselijk te maken.  Om de staatsschuld te verminderen werden de gilden (vakbond) afgeschaft. Daarnaast werd de graanhandel losgemaakt van de staat, helaas kwam dit op een ongelukkig moment. In 1774 kwam er een misoogst en er ontstond schaarste.
De Franse Revolutie: De minister van Financiën (Jacques Necker) spreekt in de Staten-Generaal uit dat hij vindt dat de burgerlijke stand (de derde stand, de burgers) dubbel vertegenwoordigd moeten worden in het bestuur van Frankrijk. De Staten-Generaal reageert hier woedend op en besluiten de minister te ontslaan. De burgers reageren hier op. Zij bestormen de Bastille in Parijs op 14 juli 1789. Naast dat de burgers niet passend werden vertegenwoordigd in het bestuur van Frankrijk voelden ze zich niet gehoord door het bestuur in de tijd van schaarste. De burgers leden honger in de periode voor de bestorming van de Bastille. De mythe die rond gaat over deze revolutie is de uitspraak van Marie Antionette: "als ze geen brood hebben, waarom eten ze dan geen cake?". Dit laat zien dat veel mensen denken dat het koningspaar erg ver weg stonden van het volk en weinig sympatie hadden voor hun lijden.
Verlicht Absolutisme?: in Frankrijk werd tijdens het bestuur van Lodewijk XVI gestuurd door verschillende bestuurlijke organen die hem advies gaven. Denk hierbij aan de Staten-Generaal. Deze Staten-Generaal bestond uit vertegenwoordigers van de drie standen: de adel, de geestelijke en de burgerij. Je moet bedenken dat de burgers de grootste groep waren binnen Frankrijk, maar met dezelfde hoeveelheid mensen werd vertegenwoordigd als de adel en de geestelijken. De geestelijke en adel steunde elkaar vaak bij het stemmen op nieuwe wetten, hierdoor kregen de burgers niet vaak de meerderheid en de steun die zij nodig hadden.
Het einde: Lodewijk XVI werd samen met zijn gezin opgepakt een half jaar na de start van de Franse Revolutie. Ze hebben geprobeerd incognito te vluchten en te leven. Ze zijn uiteindelijke verraden. Ze hebben zo een twee jaar met huisarrest opgesloten gezeten. Uiteindelijk zijn drie van de vier kinderen omgebracht. Ook Lodewijk en Marie zijn omgebracht, zij zijn onthoofd op een plein

Frederik de Grote

Frederik de Grote

Naam: Frederik II (oftewel de Grote)

Land: Pruisen

Aan de macht: 1772-1786

Gezinsleven: Frederik was getrouwd met Elisabeth Christine van Brunswijk-Bevern. Zij hebben geen kinderen gekregen, ze leefde gescheiden van elkaar.

Oorlog: Frederik was een kundige veldheer en hij kon het goed vinden met de minister van Buitenlandse Zaken. In eerste instantie sloot Frederik zich aan bij Frankrijk tijdens de oorlog tegen de Engelse. Helaas besloot Frederik zich daarna aan bij de Engelse. Dit heeft er toe geleid dat Pruisen in oorlog kwam met Frankrijk, Rusland en Oostenrijk. Frederik had veel minder manschappen en geld om deze oorlog te kunnen winnen. De oorlog werd niet gewonnen, maar Rusland sloot na de dood van tsarina Elisabeth I de Vrede van Sint-Petersburg. Pruisen was niet meer bankroet en had haar machtspositie verzekerd.

Verlicht Absolutisme?: Frederik was erg cultureel ingesteld. Hij was een dichter, muzikant en filosoof. Hij was een bewonderaar van de Verlichting en dit was terug te zien in zijn Binnenlandse politiek. Na een grote hongersnood in Pruisen bevorderde Frederik de aardappelteelt in zijn land, hierdoor was er weer genoeg te eten voor het volk. Daarnaast ontwikkelde hij het onderwijs verder en paste hij de landrechten en de grondrechten aan. Een belangrijke daad was dat hij de rechtspraak gelijktrok voor alle burgers van Pruisen.

George III

George III

Naam: George III

Land: Verenigd Koninkrijk

Aan de macht: 1760-1820

Gezinsleven: Getrouwd met Charlotte van Mecklenburg-Strelitz. Zij leerden elkaar pas kennen op hun huwelijksdag. Ze hadden een gelukkig huwelijk. Ze kregen wel 15 kinderen, 9 zoons en 6 dochters.

Oorlog: Tijdens het koningsschap van George werden er meerdere oorlogen uitgevochten. De 70-jarige oorlog tegen Frankrijk werd gewonnen in deze periode, maar het had grote gevolgen. Naast dat het Verenigd Koninkrijk de Franse koloniën in Noord-Amerika verkreeg, hadden ze ook hele hoge schulden overgehouden aan de oorlog. Om hier bovenop te komen werden er torenhoge belastingen gevraagd in de koloniën van Noord-Amerika. Dit leidde uit eindelijk tot de Onafhankelijkheidsrevolutie in Amerika, die het Verenigd Koninkrijk verloor.

Verlicht Absolutisme?: In het Verenigd Koninkrijk bestaat het parlement uit het Hoger en het Lager huis. Zij stemmen over de wetten die worden ingevoerd. Vaak staan hier maar twee partijen tegenover elkaar, deze twee partijen vertegenwoordigen het volk. De koning staat buitengesteld van het parlement en heeft hierin niks bij te dragen. George III was het hier niet mee eens en wilde alle macht in eigen handen hebben. Dit is hem niet gelukt.

De opdracht

Nu jullie de vorsten hebt ontmoet is het tijd om je keuze te maken. Je gaat voor jezelf bedenken welke vorst je wilt vervangen (hij mag wel in het land blijven, maar niet meer regeren), je wilt behouden (hij mag blijven regeren) of afzetten (hij mag niet regeren niet in het land blijven).

Dit doe je door een poster te maken. Je print een plaatje uit van elke vorst en verdeelt de poster in 3 delen. Onder elke vorst zet je welke keuze je hebt gemaakt. Je legt je keuze uit aan de hand van het Verlicht Absolutisme en de aantekeningen die je hebt gemaakt bij de filmpjes.

Je toelichting moet bestaan uit 150 woorden.