Biologie en andere vakken

Relatie van biologie met andere exacte vakken

In de moderne biologie is een integratieve aanpak, waarbij verschillende disciplines samenkomen, steeds belangrijker geworden. Het begrijpen van biologische systemen vereist een begrip van de chemische, fysische en wiskundige. Daarom is de relatie tussen biologie en andere exacte vakken van vitaal belang voor de voortgang van de biologische wetenschappen. Leerlingen die bijvoorbeeld bezig zijn met het leren van de formule fotosynthese kunnen niet zonder een basis van scheikunde waarbij ze leren hoe de verschillende moleculen aan elkaar zijn gebonden.

 

De verbanden die liggen in de verschillende exacte vakken kunnen samengebundeld worden in een los vak. Op dit moment gebeurt dat in vakken zoals Natuur Leven en Technologie (NLT). Hier worden verschillende disciplines van verschillende beta-vakken samengebundeld tot projecten waar leerlingen aan werken. Bij NLT draait het niet alleen om de theoretische kennis, maar ook om het aanleren van vaardigheden zoals presenteren en onderzoeken opstellen. Deze vaardigheden zijn niet alleen gefocust op een specifiek vak, maar komen bij alle verschillende disciplines van pas. Dit zorgt ervoor dat leerlingen verbanden kunnen gaan zien met verschillende vakken (Verhoef, 2009).

 

Vakoverstijgend onderwijs is van groot belang voor het verbanden leggen tussen bepaalde concepten door verschillende leerlingen. Veel concepten komen niet alleen bij het vak biologie aan bod, maar ook bij vakken als scheikunde en natuurkunde. Leerlingen hebben vaak moeite om deze verbanden te zien. Daarom zijn vakken als NLT en ANW (Algemene Natuur Wetenschappen) vakken die veel kunnen toevoegen aan de overkoepelde contexten die samenhangen tussen deze vakken (Penders & Daniëls, 2018).

 

In het boek van de vierde klas leren leerlingen ook over deze verbanden. Hierin krijgen zij te leren over de overlap tussen verschillende exacte vakken. Er wordt benoemd dat wanneer er gekeken wordt naar biologie in combinatie met natuurkunde, er gesproken wordt over biofysica. Ook bij de combinatie scheikunde en biologie wordt biochemie aangehaald. Een ander voorbeeld is informatiekunde en biologie, wat bio-informatica wordt. Deze vakken zijn voor leerlingen allemaal bekend. De relatie wordt in het biologieboek op deze manier duidelijk weergegeven (Draanen, Gommers, Jansen, Korhorn, & Rawee, 2021).

 

 

Relatie van biologie met de maatschappelijke vakken

Veel biologische thema’s die voorkomen in de boeken van leerlingen zijn thema’s die in het dagelijks leven ook voorbij komen. Doordat leerlingen aan de slag gaan met onderwerpen als het gebruik van verslavende middelen, de invloed van ziekteverwekkers op je lichaam en seksuele voorlichting zijn zij bezig om zich zo goed mogelijk voor te bereiden op de verwachtingen die de maatschappij stelt.

Vakken die een maatschappelijk thema hebben, zoals bijvoorbeeld maatschappijleer komen ook overeen met vakken als biologie. Bij geschiedenis leren leerlingen over de evolutietheorie. Bij maatschappijleer gaan leerlingen het hebben over normen en waarden. Aardrijkskunde heeft het over het ontstaan van verschillende gebieden op aarde. Dit zijn allemaal punten die niet alleen bij deze maatschappelijke vakken overeenkomen, maar ook bij een vak zoals biologie. Daarom is het ook hier belangrijk dat er gekeken wordt naar de mogelijkheid van vakoverstijgend leren (Draanen, Gommers, Jansen, Korhorn, & Rawee, 2021).

 

 

Relatie van biologie met de taalvakken

Het vak biologie vereist een hoog niveau van begrijpend lezen. Leerlingen moeten veel informatie uit teksten halen om de complexe concepten te begrijpen. Daarom zijn taalvakken zoals Nederlands van cruciaal belang voor leerlingen. Nederlands leert leerlingen verschillende tekstsoorten te onderscheiden en hun leesvaardigheden te vergroten, wat essentieel is voor het begrijpen van de inhoud van biologische teksten.

Hoewel Nederlands een belangrijk vak is voor biologieleerlingen, is het niet het enige vak waarin ze hun leesvaardigheid moeten ontwikkelen. Biologiedocenten moeten ook de nodige tijd en aandacht besteden aan het vergroten van de leesvaardigheid van hun leerlingen in de klas. Door middel van stapsgewijze aanpak en verschillende werkvormen kunnen leerlingen hun leesvaardigheden verbeteren en zich beter voorbereiden op het begrijpen van de complexe inhoud van het vak biologie (Hartog, Robben, & Veghel, 2007).

 

Het vak biologie kan niet alleen profiteren van het vak Nederlands, maar ook van het vak Engels. Leerlingen zullen namelijk vaak in het vervolgonderwijs les krijgen in het Engels en moeten bronnen en teksten in het Engels kunnen begrijpen en interpreteren. Het is daarom belangrijk dat leerlingen in het voortgezet onderwijs de mogelijkheid krijgen om hun Engelse taalvaardigheden te ontwikkelen en te versterken. Door leerlingen in de biologieles Engelse teksten en artikelen te laten lezen en te bespreken, kunnen ze wennen aan de terminologie en zinsconstructies die ze later in het vervolgonderwijs tegenkomen.

Het is gebleken dat leerlingen die al ervaring hebben met Engelse teksten en artikelen in het voortgezet onderwijs, beter voorbereid zijn op het vervolgonderwijs. Dit komt doordat ze al enige kennis en vaardigheden hebben opgedaan en daardoor sneller kunnen schakelen tussen het lezen van Engelse en Nederlandse teksten. Bovendien kan het vergroten van de Engelse taalvaardigheid van leerlingen de kloof tussen voortgezet onderwijs en vervolgonderwijs verkleinen (Koninklijke Nederlandse akademie van wetenschappen, 2017).