Theorie

Bloed

Het bloed, een rode vloeistof die door al onze aderen stroomt, en allerlei belangrijke stofjes door ons lichaam vervoert. Iedereen kent het wel, maar hoe werkt het precies?

Bron: https://thumbs.dreamstime.com/b/de-holdingsbloed-van-de-hand-reageerbuis-53536922.jpg

 

Samenstelling van bloed

Bloed is samengesteld uit bloedplasma, bloedcellen en bloedplaatjes. Waarvan je de bloedcellen nog in twee kleinere groepjes kan onderverdelen, rode bloedcellen en witte bloedcellen.

Bloedplasma staat ook wel bekend als de vloeistof waar alle bloedcellen, bloedplaatjes en andere belangrijke stofjes zich in bevinden. Het meerendeel van bloedplasma bestaat uit water, bloedplasma is is echter niet te zien bij vers bloed. Je moet het eerst een paar dagen laten staan zodat de zwaardere bloedcellen en bloedplaatjes naar de bodem kunnen zakken, dit proces heet bezinken.

Als je niet de tijd hebt om een aantal dagen te wachten, voordat het bloed bezonken is, kan je een centrifuge gebruiken. Bij dit apparaat wordt het bloed zo hard rondgedraaid dat de grotere, zwaardere deeltjes naar de bodem zakken. Om te zien hoe dit werkt bij een centrifuge, kijk dan de onderstaande video. Deze is in het engels, maar kan ook zonder geluid bekeken worden.

Nadat het bloed bezonken is zijn er twee laagjes ontstaan, een gelig doorzichtig laagje aan de bovenkant en een roodkleurig laagje aan de onderkant.

Reageerbuis met gescheiden bloed
Bron: https://th.bing.com/th/id/R.0e3826ed7c8057a32c06e4796814e7b6?rik=06OvQrRKB60AFQ&riu=http%3a%2f%2fwww.drshel.com%2fwp-content%2fuploads%2f2014%2f08%2fPRP-vial.jpg&ehk=dpKENyquYqCinwyhNnFUF9J%2bQtMfXm%2bSPrCUDrI4e1c%3d&risl=&pid=ImgRaw&r=0&sres=1&sresct=1

De bloedcellen en bloedplaatjes bezinken naar de bodem, terwijl het bloedplasma erboven blijft drijven. Het bloedplasma heeft zijn gelige kleur dankzij de kleine stofjes die er nog in opgelost zitten. Maar waarom is de onderste laag dan precies rood?

 

Bloedcellen

Zoals eerder vermeld, zijn er twee soorten bloedcellen. Rode bloedcellen en witte bloedcellen. Op de afbeelding hieronder zie je een microscopische afbeelding van wat bloed. De rode bloedcellen zijn weergeven in een rode kleur en de witte bloedcellen in een blauwige kleur. Dit betekent echter niet dat witte bloedcellen blauwig van kleur zijn. Toen deze foto gemaakt werd heeft de fotograaf de cellen een kleurtje gegeven voor de duidelijkheid.

Bron: https://media.sciencephoto.com/image/c0225091/800wm/C0225091-Blood_smear,_light_microscopy.jpg

 

Rode bloedcellen zijn de cellen verantwoordelijk voor het vervoeren van zuurstof naar je organen, dit doen ze door aan zuurstof te binden. Hierdoor worden ze rood van kleur, wat ook het bloed rood maakt. Rode bloedcellen zien eruit als donuts zonder gat. Ook bevatten rode bloedcellen geen celkern, deze hebben ze namelijk niet om zo veel mogelijk zuurstof te kunnen opnemen.

Bron: https://cdn.shopify.com/s/files/1/0895/0864/products/42-17698533_1024x1024.jpeg?v=1451898297

 

Witte bloedcellen mogen qua naam misschien wel lijken op rode bloedcellen, maar qua bouw en functie kunnen ze niet nog meer verschillend zijn. Witte bloedcellen zijn cellen die binnegdrongen bacteriën opzoekt en opeet, dit doen ze beide in het bloed en buiten het bloed. Witte bloedcellen hebben, niet zoals rode bloedcellen, wel een kern. Dit zijn grote verschillen tussen de twee. Hoe een witte bloedcel eruitziet kan je hieronder zien.

Bron: https://th.bing.com/th/id/R.be1c6f8a3d7a043b730400e2261d1ae4?rik=oUtbD4HLOI4egA&riu=http%3a%2f%2fmicro.ronaldschulte.nl%2fbloedmens%2f08.JPG&ehk=r4gDXc6BTnXIsDwXFei3%2fWCKk%2bcnj2ajWkklROqkIQk%3d&risl=&pid=ImgRaw&r=0

Bij een verwonding kan de wond door bacteriën geïnfecteerd worden. De witte bloedcellen gaan hierop af en eten de bacteriën op, hierbij gaan ze meestal dood en onstaat er pusvorming in de wond. Dit wordt vaak pus of etter genoemd. Zie de afbeelding hieronder voor hoe pus/etter eruit ziet.

Bron: https://thumbs.dreamstime.com/b/eitrige-wunde-41100841.jpg

 

Bloedplaatjes

Als laatst de bloedplaatjes. De bloedplaatjes zijn miniscule deeltje in het bloed die ervoor zorgen dat het bloed gaat stollen. Erg handig dus bij het genezen van een verwonding. Deze bloedplaatjes worden niet zoals de andere onderdelen in het bloed gemaakt, maar ontstaan uit de restjes van uit elkaar gevallen cellen. In de afbeelding hieronder zie je een aantal bloedplaatjes met een pijl aangewezen.

Bron: https://th.bing.com/th/id/R.a0f05d12abe127e429c5e2a8c0cc0beb?rik=5WkGpIbNsv0FQg&riu=http%3a%2f%2fwww.ronaldschulte.nl%2fgallery%2fprep_bloedcellen_04.jpg&ehk=gihT2BcwXGHaUTKEUEqh2kdcE6ISrKn5t7KmDCnChvI%3d&risl=&pid=ImgRaw&r=0

______________________________________________________________________________

 

Wist je dat de foto, waarop je de 3D vorm van een bloedcel kan zien, een microscopische SEM foto heet? Probeer het maar eens op te zoeken. Dan zal je ook 3D foto's vinden van allerlei voorwerpen en organismes.