3.2 Staatsmedia

Spreekbuis of waakhond
Voor Nederlanders vinden we het niet fijn als de staat voor ons denkt. Maar voor de  meeste Chinezen is er niets mis met een staats – inclusief de staatsmedia – dat voor zijn burgers denkt. Informatie is macht, is een uitspraak. De Chinese autoriteiten doen dan ook veel moeite om de informatie­ strak te controleren. De belangrijkste Chinese staatsmedia zijn: het persbureau Xinhua (新华社, Xīnhuá shè), de staatsomroep CCTV (中央电视台, Zhōngyāng diànshìtái), het dagblad People’s Daily (人民日报, Rénmín rìbào) en China Radio International.

Instructies
Nieuwsmedia krijgen dagelijks opdracht welke onderwerpen zij moeten behandelen en hoe dat moet. Die instructies zijn soms heel precies: “Zet het bezoek van de president op de homepage, met een grote foto.” Of: “Dit bericht moet op een binnenpagina worden gezet, zonder foto.” Soms wordt er bijvoorbeeld bij gezegd dat het onderwerp menselijk, met veel emotie en aandacht voor personen, moet worden gebracht.

In een instructie naar aanleiding van een ramp staat altijd dat de nadruk moet liggen op de snelle, heroïsche hulpacties van de hulpverleners, meestal het Chinese Volks­bevrij­dings­leger. Ook geldt bij rampen de regel dat er geen aandacht moet worden besteed aan het zoeken naar de oorzaak. De officiële verklaring over de oorzaak volgt meestal in een later stadium. Die verklaring moet door alle media letterlijk worden overgenomen.

Vragen bij 3.2
1. Wat zijn de belangrijkste staatsmedia in China?
2. Geeft de Chinese overheid opdrachten aan de nieuwsmedia?
3. Wat vind jij er van dat de overheid in China beslist hoe informatie in het nieuws komt?
4. Beslist de Nederlandse overheid hoe informatie in het nieuws komt?
- Mag je in Nederland in de media kritisch zijn op de overheid?

5. Uitdaging: Waarom is het goed als nieuwsmedia zelf mogen bepalen wat en op welke manier ze informatie naar buiten brengen?
6. Uitdaging: Kunnen de media in China kritisch zijn op de overheid? Leg uit in hoeverre
7. Uitdaging: Waarom zou het goed zijn als media kritisch kunnen zijn op de overheid?