Uitleg over oorzaak en gevolg

Historici vragen zich niet alleen af wat er in het verleden gebeurde, maar ook waarom dingen gebeurden. In dit onderdeel lees je wat de historische vaardigheid oorzaak en gevolg betekent.

Als je bezig bent met het beantwoorden van deze waarom-vragen ben je op zoek naar oorzaken. Bij geschiedenis ben je dus steeds bezig met het zoeken naar verklaringen. Maar je zoekt niet alleen naar oorzaken, je kijkt ook naar gevolgen. Gevolgen die zelf ook weer de oorzaak kunnen zijn van nieuwe gebeurtenissen en ontwikkelingen. Het vinden van de juiste oorzaken van een gebeurtenis kan best lastig zijn. Daarom maken we onderscheid tussen:

  1. Indirecte oorzaken (ook wel structurele oorzaken) leiden op de lange termijn tot een gebeurtenis of ontwikkeling. Zo leidt langdurige onderdrukkig tot onvrede en interesse voor nieuwe ideeën, maar niet gelijk tot een revolutie.
  2. Een directe oorzaak (ook wel incidentele oorzaak) wordt ook wel een aanleiding genoemd en is een gebeurtenis die meteen tot een historische gebeurtenis leidt. Dus een hongersnood of het neerslaan van een protest kan aanleiding zijn tot een revolutie.

Ook de gevolgen van een gebeurtenis of ontwikkeling zijn niet altijd even makkelijk te onderscheiden. Daarom maken we onderscheid tussen:

  1. Bedoelde gevolgen zijn dat wat bedacht is door de veroorzakers van de gebeurtenis, bijvoorbeeld het ten val brengen van een dictator.
  2. Een onbedoeld gevolg kan zijn dat er dan oorlog uitbreekt of schaarste ontstaat omdat de handel stop.