De eerste stappen van het profielwerkstuk worden gezet in periode 4 van havo 4. Het pws moet worden afgerond de decembermaand in havo 5, de presentaties zullen dan plaatsvinden in februari daarop.
Het tijdpad is verdeeld in 6 fases (zie bijlagen). Fase 1 begint dus al in havo 4 en komt vooral neer op het kiezen van een partner, oriënteren op het onderwerp het formuleren van hoofd- en deelvragen en het schrijven van een sollicitatiebrief (Brinkerink, Handboek profielwerkstuk , z.d.). De overige fases volgen vanaf de eerste lesweken en eindigen vaak met een deadline. De manier waarop de fases worden beschreven laat duidelijk zien dat het gaat om het uitvoeren van een onderzoek. De leerlingen moeten een plan van aanpak maken in overleg met hun begeleider, deze eventueel aanpassen en de nodige voorbereidingen treffen voor het doen van onderzoek. Ze halen resultaten binnen, maken een bronnenlijst en eindigen het proces met een conclusie, logboek en presentatieplan. Daarnaast worden er andere aspecten van onderzoek doen onder de aandacht gebracht, die meer praktische en sociale vaardigheden vereisen. In fase 3 moeten ze, indien nodig, afspraken maken met de TOA, materialen bestellen, enquête opstellen of een afspraak maken voor een interview, afhankelijk van het onderwerp van hun onderzoek. De uiteindelijke pws-presentatie vindt plaats in februari van het examenjaar.