Nieren hebben een complexe anatomie.
De nieren zijn zorgvuldig verpakt. Aan de buitenzijde hebben de nieren een glad bruin kapsel: het nierkapsel. Daarbinnen zit de tweede, vrij smalle laag, nierschors. Daarna volgt een laag van perirenaal vet (structureel vetweefsel) dat de nieren als een kussentje beschermt tegen schokken en stoten. Onder deze laag bevindt zich het niermerg, dat gestreept is en bestaat uit kegelvormige structuren. Deze kegelvormige structuren steken uit in het nierbekken. Het nierbekken is de holte waar de urine in terechtkomt. Via de urineleider (ureter) staat het nierbekken in verbinding met de urineblaas.
Opvallend in het niermerg zijn de piramidevormige mergpiramiden. Iedere menselijke nier bevat 10-18 mergpiramiden. De primaire urine of voorurine die door de nierlichaampjes wordt geproduceerd, wordt verwerkt in de medullaire piramiden. Water en zouten worden bv. onttrokken en weer aan het lichaam toegevoegd. Dit proces heet reabsorptie. Dat betekent dat slechts een klein deel van de primaire urine daadwerkelijk in de urineblaas komt. Het grootste deel van de primaire urine wordt gerecycled of hergebruikt. De medullaire piramiden lopen taps toe. De urine 'druppelt' uit deze papillen in de kelk en van daaruit in het nierbekken.
Bron: Gregoire & Straaten-Huygen (2020).
Nefronen:
Iedere nier is opgebouwd uit één miljoen microscopisch kleine filtertjes, nefronen (of zeeflichaampjes) genaamd. Ieder nefron bestaat uit vijf onderdelen.
De nefronen filteren het bloed waardoor voorurine ontstaat. Vervolgens vindt vanuit de voorurine terugresorptie van stoffen plaats naar het bloed, zodat alleen urine overblijft. Per etmaal wordt door beide nieren samen ongeveer 180 liter voorurine gemaakt, waarvan 178,5 liter wordt teruggeresorbeerd. De terugresorptie gebeurt door andere onderdelen van het nefron dan het filter. De terugresorptie van stoffen vereist grote nauwkeurigheid, waar veel energie en zuurstof voor nodig is.
Bron: Baar & Bastiaanssen (2013)
Video 1: Extra informatie over nefronen https://youtu.be/KCGZ6xLjBOM?t=3