Fascinatie als leermeester

Het leren met toetsen staat loodrecht tegenover mijn leerdrang in de dierentuin. De leerlingen zullen zich meer focussen op het resultaat dan het leerproces dat ze ondergaan. Ook in mijn dagelijkse praktijk gaan mijn gesprekken met de leerlingen meer over cijfers dan over daadwerkelijke fascinatie van het vak. Een toets motiveert excentriek en neemt ruimte in van persoonlijke interesse. Daarbij zullen docenten door het belang van toetsen niet de interesse van de leerling centraal stellen, maar de test. Door zoveel mogelijk vergelijkbare oefeningen te gebruiken leren docenten leerlingen zich klaar te maken voor de toets. Deze strategie leidt echter tot lagere motivatie voor leren bij leerlingen en vermindert eigenaarschap (Sullivan, 2016), twee factoren die van belang zijn om leerlingen vanuit fascinatie te kunnen laten leren.

Een growth mindset draagt bij aan de houding van de leerling om te willen leren. In metingen nemen leerlingen in Nederland in mindere maten een growth mindset aan (OECD, 2019). Nederland scoort onder gemiddeld bij de meting of leerlingen geloven in het kunnen veranderen van intelligentie. Opvallend is hier dat het Scandinavisch onderwijs van Zweden en Finland waar focus is op eigenaarschap bovengemiddeld scoort op deze vraag en tot de hoogste percentages behoort. Het laat zien dat door leerlingen eigenaarschap te geven en genoeg te coachen leerlingen een hoog biologieniveau kunnen behalen.

Leerlingen hebben eigen ervaringen nodig om interesse te kunnen uitlokken, zoals de dierentuin mij directe ervaringen gaf met biologie. In het biologieonderwijs moet worden nagedacht hoe docenten deze ervaringen een plaats kunnen geven in het onderwijs. Buitenonderwijs en veldwerk heeft door eigen ervaringen een positief effect op het langetermijngeheugen en draagt bij aan de emotionele en cognitieve ontwikkeling (Jeronen, Palmberg, & Yli-Panula, 2016). Docenten geven ook aan graag meer aan de slag te gaan in hun onderwijs met activerende en praktijkgerichte opdrachten (Maanen, 2021).