Biologieonderwijs

De kennis die ik in de dierentuin vergaarde had alles te maken met het vak biologie. Biologie wordt als kennis- en onderzoeksgebied afgekaderd van andere vakken doordat er wordt geleerd over levende eenheden (Biologielessen.nl, 2022). In het Nederlands onderwijs maken we binnen de biologie onderscheid tussen de systeemconcepten zelfregulatie, zelforganisatie, interactie, reproductie en evolutie (College voor Toetsen en Examens, 2020). Leerlingen leren deze concepten gedurende hun middelbare onderwijs en worden bij het centraal examen hierop getest.

In Nederland is het biologieonderwijs van hoge kwaliteit. Het onderwijs staat hoog aangeschreven en vier universiteiten staan op basis van academische reputatie, reputatie van de werkgever en onderzoeksimpact in de top 100 van de wereld (QSTopUniversities, 2022). Ook het middelbaar biologieonderwijs scoort relatief hoog (Gubbels, van Langen, Maassen, & Meelissen, 2019). Jongeren kunnen dus in Nederland met een gedegen basisvaardigheid biologie doorstromen naar internationaal gewaardeerd biologieonderwijs binnen eigen land. Er was dan ook voor mij als kind veel perspectief om door te stromen naar toekomstige Freek Vonk en ik ambieerde een opleiding in Wageningen.

Voor veel biologie geïnteresseerde leerlingen in Europa zal er een vergelijkbaar perspectief zijn. Van de top 100 universiteiten ter wereld komt 42 uit Europa. Van de overige universiteiten komt 32 uit de Verenigde staten en 6 uit Nieuw Zeeland of Australië (QSTopUniversities, 2022). Dit betekent dat 80% van de biologie aanbiedende universiteiten van de top 100 van de wereld van Westerse afkomst is. Voor kinderen uit niet Westerse landen zal de stap tot hoogwaardig biologieonderwijs dus groter zijn en dat terwijl de basiskwaliteit van middelbaar biologieonderwijs niet onder hoeft te doen. Sterker nog; Singapore, Japan, China en Korea zijn topscoorders op het gebied van natuuronderwijs (Gubbels, van Langen, Maassen, & Meelissen, 2019). Het is dan ook niet gek dat de top 100 wordt gecomplementeerd met 16 universiteiten uit deze landen (QSTopUniversities, 2022).

De kwaliteit van onderwijs is afhankelijk van de meetmethode. Hoe onderwijs gemeten wordt is afhankelijk van de cultuur. Binnen verschillende culturen kunnen verschillende opvattingen over biologieonderwijs bestaan. Zo heeft de religieuze overtuiging van de docent en leerling grote invloed op het onderwijzen van de evolutietheorie (Deniz & Borgerding, World Patterns in Evolution Education, 2018). Zo wordt in islamitische landen als Turkije en Arabische staten evolutie als antireligieus gezien en aanvaard alleen kleine percentages van de bevolking de evolutietheorie. Daar tegenover wordt in landen waar creationisme in afgelopen eeuwen is afgenomen zoals Frankrijk of Engeland evolutie opgenomen in het landelijk curriculum voor biologieonderwijs (Deniz & Borgerding, 2018). Ook in seks educatie bestaan grote verschillen. In landen als India en China is sekseducatie niet verplicht en is er veel ontwetendheid op het gebied van soa`s en zwangerschap. Dat terwijl in Nederland en België sekseducatie verplicht is en vanaf 4 jaar meerdere malen op gepaste wijze wordt onderwezen (Bilton, 2017). Deze voorbeelden laten zien dat het bepalen van de kwaliteit van onderwijs niet makkelijk is en in het perspectief van de cultuur moet worden gezien.