Hoe de samenleving verandert

Leerdoelen bij dit kopje:

1: De leerlingen moeten aan het einde van de les 2 gevolgen geven van de Gouden Eeuw.

2: De leerlingen moeten aan het einde van de les 4 sociale groepen benoemen in Republiek tijdens de Gouden Eeuw.

 

Zoals jullie hebben gelezen werd er veel geld verdiend in de Republiek tijdens de 16e en 17e eeuw. Dit geld werd vooral verdiend door de rijke bovenlaag van handelaren. Deze handelaren kochten veel kunst en huizen. Onder deze kleine rijke bovenlaag kwam een grotere groep: de gespecialiseerde ambachtslieden, denk aan scheepsbouwers, bierbrouwers en molenmakers. De derde en grootste groep waren de loonarbeiders, zij werkten hard en lang voor de bovenste twee groepen maar waren het armst. De laagste groep waren de armen, dit waren vaak mensen zonder werk, soms omdat ze te oud of ziek waren.

Kunst.

Een belangrijk gevolg van al die rijkdom was dat rijke burgers veel kunst gingen kopen. Kunst werd een luxeproduct, oftewel, iets wat je alleen kan kopen als je veel geld hebt. De luxeproducten van nu zijn tesla's, maserati's, bubbelbaden en VR-brillen, Vroeger waren dat dus schilderijen. Door deze schilderijen te kopen wilden de rijke heren van de Republiek indruk op elkaar maken. Een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking werd steeds wat rijker en zo hadden steeds meer mensen geld voor kunst. Het is dan ook niet gek dat uit deze tijd de meest bekende schilderijen kwamen, zoals de Nachtwacht. De rijke Nederlandse handelaren lieten ook de bekende grachtenpanden bouwen, deze zijn nog steeds te bewonderen in steden als Amsterdam, Utrecht en Haarlem.

De nachtwacht van Rembrandt van Rijn, geschilderd in 1642. Dit schilderij is nu te bewonderen in het Rijksmuseum in Amsterdam

Schilderij-opdracht.

 

De Anatomische Les van Dr. Nicolaes Tulp
Dit is een bekend schilderij uit de Gouden Eeuw, klik op de link en klik daarna op de blauwe bolletjes, hier staan enkele vragen bij. Schrijf de antwoorden op de vragen in je schrift.

Religie en wetenschap.

Na de onafhankelijkheid van de Republiek in 1588 werden de calvinisten de baas in Nederland. Sterker nog, alleen calvinisten mochten het bestuur. Deze baan was uitgesloten voor joden, katholieken en lutheranen. Wel mochten zij achter gesloten deuren hun religie beoefenen. Dat was uniek in het 17e eeuwse Europa, vaak werden mensen opgesloten, vermoord of verdreven als zij wat anders geloofden.

Wat ook bijzonder was in de Republiek is dat er veel wetenschappelijke ontdekkingen werden gedaan. Dit was ook een gevolg van al het geld dat in de Republiek werd verdiend, met dit geld werden nieuwe universiteiten opgericht. Rijke families konden hun zonen naar dit soort universiteiten sturen.

Christiaan Huygens ontdekte, bijvoorbeeld, dat licht zich in golven door de ruimte beweegt. Antoni van Leeuwenhoek ontwierp een microscoop waarmee hij het menselijke lichaam mee kon bestuderen. De filosoof Spinoza betoogde dat God geen persoon was en alles aan de natuurwetten moest gehoorzamen.

De Joodse Portugese filosoof Spinoza, die naar Nederland vluchtte omdat hij in Portugal werd vervolgd vanwege zijn religie.

Dit is de microscoop van Antonie van Leeuwenhoek, met deze microscoop werden allerlie nieuwe ontdekkingen gedaan.