Elk bedrijf maakt kosten. Dat kan niet anders. Zodra je activiteiten en middelen inzet om als organisatie je doel te bereiken zal je geldmiddelen in moeten zetten. Vanuit bedrijfs-economisch perspectief noemen we dat exploiteren van een organisatie. Het betekent niets anders dan het voeren van een organisatie door gebruik te maken van (productie)middelen, zoals grondstoffen, arbeid en machines, en geldmiddelen (ook wel liquide middelen genoemd).
Maar wat zijn kosten nu precies. Een definitie van kosten zijn de financieel noodzakelijke offers om een organisatie te laten functioneren uitgedrukt in geld. Als het bedrijf uitgaven heeft die niet noodzakelijk zijn spreken we van verspilling.
Als je de kamelen 2kg brokken voert per dag en de kosten zijn €1,50 per kg, dan heb je €3,00 kosten per dag. Ben je vergeten een zak voer van 15kg binnen te zetten en vergaat deze door de regen, dan heb je €22,50 verspilling. Het was namelijk niet noodzakelijk om deze kosten te maken voor het verzorgen van de kamelen.
Een organisatie maakt veel verschillende kosten. We hadden al kortweg de grondstoffen, arbeid en machines genoemd. Dit is vooral voor bedrijven die producten produceren. Er zijn nog veel meer soorten kosten die gemaakt worden. Deze kosten kunnen op verschillende manieren ingedeeld worden. De meest gebruikte indeling is op de manier van exploiteren. Deze worden dan onderverdeeld onder personeelskosten, huisvestingskosten, verkoopkosten en overige kosten.
Wij werken in bijzondere bedrijven. De kosten voor dierverzorging is altijd een beetje gek om in te delen. Om dieren te verzorgen heb je deels personeelskosten (van de dierverzorgers), deels huisvestingskosten (van de verblijven), deels verkoopkosten (reclame voor bezoekers) en veelal overige kosten.
Om een goed beeld te krijgen van de indeling en voorbeelden van welke kostensoorten er allemaal zijn is er een overzicht gemaakt in de tabel hieronder.
Exploitatie indeling met voorbeelden
Kostensoort |
Voorbeeld |
Personeelskosten |
|
Huisvestingskosten |
|
Verkoopkosten |
|
Overige kosten |
|
Je kan de kosten ook indelen op andere wijze. Een andere indeling is de categorische indeling. In deze opzet worden de kosten verdeeld naar de soorten productiefactoren. Deze indeling kom je weinig tegen in onze sector, tenzij je gaat werken in de productie-industrie voor dieren zoals diervoeding. Vaak wordt er dan de volgende indeling gemaakt:
Deze indeling is minder gebruikelijk voor dierentuinen, opvangcentra en dierenwinkels omdat er geen producten gemaakt worden. Een meer gebruikelijke indeling is de functionele indeling. Hierin wordt een verdeling gemaakt van de kosten naar de functie in de organisatie. Een voorbeeld van deze indeling kan als volgt gemaakt worden:
Soms wordt er een afgeleide van de verschillende indelingen gebruikt. Uiteindelijk maakt het niet uit en kies je voor een indeling die logisch is voor de organisatie. Belangrijker is om je bewust te zijn van de verschillende kostensoorten waar je mee te maken krijgt.