Hoe is het Waddengebied gevormd en welke invloed heeft de mens hier de afgelopen eeuwen op gehad?
Het ontstaan van het Waddengebied
Zo’n 10.000 jaar geleden begon de vorming van de Nederlandse kust zoals die er vandaag de dag ligt. De ijskappen van de laatste ijstijd smolten weg en de zeespiegel van de Noordzee steeg weer. Er vormden strandwallen op de grens van land en water. In de branding sedimenteerde zand. Eerst lagen er langs de westkust van Nederland losse strandwallen met zeegaten ertussen. Het gebied achter de strandwallen, aan de oostzijde, overstroomde bij vloed en viel droog bij eb. Net zoals bij de Waddenzee nu. Uiteindelijk sloten langs de westkust de strandwallen aaneen tot een duinenrij. De Waddeneilanden zijn nog altijd strandwallen met zeegaten ertussen. Er werd in het Waddengebied te weinig zand aangevoerd om de strandwallen te laten sluiten tot een duinenrij. Dit kwam onder andere door de overheersende (meest voorkomende) windrichting. In West-Nederland werd het zand tegen de kust aangeblazen. In Noord-Nederland werd het zand meer langs de kust gevoerd. De combinatie van getij, wind en water maken dat het zand in de Waddenzee aldoor in beweging is. Er komt nieuw zand bij uit de Noordzee dat sedimenteert in de Waddenzee. Tegelijkertijd is er erosie. Geulen en zandplaten verplaatsen steeds een beetje. Zelfs de Waddeneilanden ‘wandelen’ langzaam met de stroom mee langs de kust. Omdat er meer zand bij komt uit de Noordzee dan er het gebied weer uit gaat komen de wadplaten langzamerhand steeds wat hoger te liggen. Of de stijging voldoende zal zijn om de zeespiegelstijging bij te houden weten we niet.
Tijdlijn van het landschap
Het Waddengebied is gevormd door natuurlijke processen. Het is een dynamisch gebied, wind en stroming verplaatsen zand en zorgen voor veranderingen door de eeuwen heen. Maar menselijke ingrepen brengen ook veranderingen aan in het Waddengebied.