1. Nepnieuws is niet nieuw

Nep is niet nieuw

Het verdraaien van de waarheid en het verspreiden van leugens, propaganda en verzonnen verhalen is een probleem van alle tijden.

Zo beweerde de grote Romeinse redenaar Dio van Prusa in de eerste eeuw na Christus dat Troje helemaal niet veroverd was door de Grieken, zoals uitvoerig staat beschreven in de Ilias en de Odysse van Homerus. het bekende Paard van Troje was volgens hem geen list om de stad te veroveren, maar gewoon een geschenk van de Grieken, bedoeld als herstelbetaling vanwege alle aangerichte schade.

Detail van 'The fin de siècle newspaper proprietor' door F. Opper.
Detail van 'The fin de siècle newspaper proprietor' door F. Opper.

Rond 1900 kwam in Amerika het verschijnsel 'Yellow journalism' op, waarbij gedegen journalistiek onderzoek ondergeschikt werd aan het stimuleren van de verkoopcijfers van kranten met sensationele koppen en opgeklopte verhalen over misdaad en schandalen.

De term 'fake news' (nepnieuws) is in 2014 bekend geworden door de Canadese journalist Craig Silverman. Silverman begon met het verzamelen van foutjes in de media die hij postte in een blog genaamd ‘regret the error’. In zijn speurtocht naar misinformatie stuitte hij naast onschuldige, onopzettelijke foutjes echter ook op veel ernstigere zaken. Bijvoorbeeld een bedrijf dat tegen betaling nepprofielen maakt op sociale media om negatieve informatie over concurrenten te verspreiden.