- - 1.2 Idiofonen

Het instrument wordt tot klinken gebracht door er op te slaan

Idiofonen
Het instrument klinkt zélf.

‘Idio’ betekent ‘zelf’, ‘foné’ is ‘klank’: idiofonen worden ook ‘zelfklinkers’ genoemd. Ze zijn gemaakt van materiaal dat van nature klankrijk is, meestal hout of metaal. De ontwikkeling ervan is vele duizenden jaren geleden begonnen, toen de primitieve mens voor het eerst stokken, stenen en beenderen op elkaar sloeg om het ritme van zijn klappende handen en stampende voeten te versterken. De belangstelling voor de verschillende geluiden en toonhoogten, die werden voortgebracht door voorwerpen van verschillende omvang en materialen, leidde tot de ontwikkelingen van instrumenten als de xylofoon en de gong.

  1. Stampende idiofonen
    Het geluid wordt voortgebracht door op de grond of op een ander hard oppervlak te stampen.
    Stokken, tapschoenen

     
  2. Geschudde idiofonen
    Het geluid wordt geproduceerd door het instrument te schudden
    Rammelaars, maracas (sambaballen), shaker, (kerk) klokken, (slede)bellen, beatring

     
  3. Gewreven idiofonen

    Het geluid wordt geproduceerd door wrijving: een vochtige vinger (langs een glasrand), een doek of een stuk touw, een stok of een strijkstok wordt gebruikt om deze instrumenten te bespelen.
    Primitieve voorbeelden: twee gelijke voorwerpen, die tegen elkaar worden gewreven, schelpen, beenderen, stenen en stokken
    Gecultiveerde voorbeelden: zingende zaag, glasharmonica

     

  4. Concussie-idiofonen
    Twee of meer gelijke delen worden tegen elkaar geslagen.
    Bekkens, castagnetten, claves

     

  5. Geraspte idiofonen
    Een gekerfd of een geribbeld oppervlak produceert een reeks van korte tikken als er een stok overheen wordt gehaald.
    Ratel, wasbord en de guiro; of de band van je multomap

     

  6. Percussie-idiofonen
    ‘Aangeslagen’ idiofonen, ‘percussie’ betekent slaan. Het geluid wordt voortgebracht door met een stok, staaf of klopper op het instrument te slaan.
    Gong, gamelan, steel drum, xylofoon, marimba, metallofoon, klokkenspel, buisklokken, woodblock, koebel, triangel, bekken; of flessen/glazen gevuld met water

  

Buisklokken, gong, klokkenspel, marimba