Lezen

In het vorige deel heb je geleerd over vooroordelen en stereotypes. Hoe ze enerzijds nuttig kunnen zijn, maar anderzijds ook aanleiding kunnen zijn om mensen uit te sluiten en te discrimineren. In dit deel gaan we onderzoeken wat discriminatie is en welke vormen van discriminatie er zijn.

Artikel 1 van de Nederlandse grondwet luidt als volgt: ‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan’.

Het recht op gelijke behandeling of anders gezegd het verbod op discriminatie is dus het eerste artikel in onze grondwet en misschien wel de belangrijkste afspraak in onze samenleving. Discriminatie omschrijven we als het ongelijk behandelen en achterstellen van mensen op basis van kenmerken die er niet toe doen. Voorbeelden van kenmerken die er niet toe doen staan ook expliciet vernoemd in grondwetsartikel 1 (godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook). Het maken van onderscheid is niet altijd discriminatie. Denk bijvoorbeeld aan een achtbaan waar je een minimale lengte voor moet hebben. De reden dat er onderscheid gemaakt wordt is vanwege veiligheid. Het kenmerk lengte, doet er hier dus wel toe. Wanneer je gaat solliciteren naar een baan, heb je met een Nederlandse naam een grotere kans om uitgekozen te worden dan met bijvoorbeeld een Turkse naam. Hier doet het kenmerk, namelijk je afkomst er niet toe en spreken we dus van discriminatie.
Discriminatie komt op allerlei plekken en in allerlei vormen voor. Hieronder bespreken we een aantal vormen van discriminatie:


Stereotypering en discriminatie leren wij al op jonge leeftijd aan. Zo leren wij in tekenfilms, reclames en schoolboeken vooral een beeld kennen van de doorsnee witte (mannelijke) Nederlander. Als kind is ons beeld van de wereld en van gelijkheid daarom al snel vertekend. In de documentaire Wit is ook een kleur van documentairemaker Sunny Bergman is goed te zien hoe jonge kinderen al ‘aangeleerd’ hebben onderscheid te maken. Bekijk de video en beantwoord daarna de vragen.