Opdracht: Burgerschap Kritische denkvaardigheden
In de praktijk loop je wel eens tegen ethische dilemma's aan. Een ethische dilemma is een situatie waarin je voelt dat je gedwongen wordt een of/of keuze te maken. Alleen zitten er aan de keuzes die je kan maken nadelen vast. Het maken van een juiste keuze is dan extra moeilijk. Toch moet je kiezen, want niets doen is geen optie. Het is in zo een geval belangrijk dat je alle mogelijkheden goed doordenkt en bespreekt voor je een uiteindelijke beslissing maakt. Beslissen doe je vaak niet alleen! Betrek hier de zorgvrager, zijn/ haar naasten en je collega's bij.
Ethische dilemma's die wereldwijd spelen in de zorg zijn bijvoorbeeld het wel of niet uitvoeren van euthanasie of abortus. Maar een ethisch dilemma kan ook in een dagelijkse situatie schuilen bijvoorbeeld: wat doe je als een zorgvrager weigert te eten of hoe ga je om met een onrustige zorgvrager die de groep verstoort?
Tijdens deze opdracht gaan jullie in een subgroep een ethisch dilemma bespreken en hiervoor opzoek naar oplossingen. Op zo een manier leer je kritisch denken en een verhaal van meerdere kanten te bekijken.
Opdracht: Vorm een subgroep en behandel samen een casus waar een ethisch dilemma in voorkomt (bij voorkeur waar 1 van jullie in de praktijk echt tegen aan loopt/ heeft gelopen). Neem onderstaande vragen met elkaar door en verwerk de antwoorden op papier:
1. Geef aan wat precies de situatie is (casus omschrijving)
2. Geef aan wat in de situatie het dilemma is
3. Geef aan voor wie de situatie een dilemma is
4. Geef aan welke oplossingen jullie kunnen bedenken voor het dilemma - denk breed (dus ook de oplossing waar je sowieso niet voor zou gaan kiezen, benoemen)
5. Geef per oplossing (dat jullie bij puntje 4 hebben opgenomen) aan wat de voor- en nadelen zijn
6. Bij ethische dilemma's heb je te maken met normen en waarden. Waarden zijn de dingen die iemand erg belangrijk vindt (om te hebben in het leven). Normen zijn de gedragsregels die horen bij de waarden. Een voorbeeld: Norm: Als iemand je de weg vraagt, help je die persoon door het te uit te leggen. Waarde hierbij : Behulpzaamheid. Een ander voorbeeld: Norm: Je staat op voor ouderen of zwangere vrouwen in bijv. een overvolle bus. Waarde hierbij: Respect voor ouderen / anderen.
Probeer bij het etisch dilemma's dat jullie hebben beschreven te bepalen welke waarden en normen hierbij horen.
7. Beschrijf naar welke oplossing jullie toe neigen. Geef vooral ook aan waarom.
De antwoorden op bovenstaande vragen staan verwerkt in een worddocument. Deze leveren jullie volgens afspraak in ter beoordeling bij jullie studieloopbaanbegeleider.